کور / بېلابيلي لیکني - پخوانۍ / امرېكې جنرال مك كرسټل يوازې پرېښود !

امرېكې جنرال مك كرسټل يوازې پرېښود !

تېره اوونۍ د واشنګټن پوست ورځپاڼې په افغانستان کې د نړیوالوځواکونو عمومي قومندان جنرال مک کریسټل له خولي ليكي و چې : که افغانستان ته نور سرتېري ونه لېږل شي نو په دې هیواد کې د نړیوالوځواکونو مبارزه به له ناکامۍ سره مخامخ شي .

په ملکي چارو کې د امریکا د متحد ایالاتو د حکومت چارواکي د اوس لپاره نه غواړي چې افغانستان ته نور سرتېري واستوي .

چې سمدستي بيا د نيوزيلند لومړي وزير\جان كي دخپل يو سلو شلو سرتېرو ترڅنګ د يو اويا نورو ځانګړې هوايي ځواكونه د ناټو په عملياتو كې د ملاتړ په موخه د راليږلو خبر وركړ .

دا په داسې حال كې ده چې په امريكې كې جمهوريت غوښتونکي ډله اکثرا بیا د جنرال مک كرسټال د غوښتنې ملاتړ کوي .

خو بيا افغان شننوونكي بيا له ډېرو پوځونود راليږلو په اړه اندېښنه ښودلې او وايي چې د پوځونو پر ځاى دې د هېواد امنيتي ځواكونه وروزي او په مجهزو وسلو يې سمبال او پياوړي كړي .

خو د جمعې په ورځ په ملګرو ملتونو کې د امریکا سفیرې سوزان رایس د ملګرو ملتو د عمومي غونډې په څنډه كې رسنيو ته وويل، د افغانستان لپاره د ولسمشر اوباما د سرتېرو د زياتېدو په ستراتیژۍ کې بدلون نه دی خو د افغانستان په تګلارې كې بیا غور ممکن دی .

په ځانګړې توګه په پوځي، سیاسي او اقتصادي برخو کې تنظیم او تعدیل ته ښایي اړتیا وي. په ملګرو ملتو کې د امریکا سفیرې زیاته کړه، د افغانستان د ولسمشرۍد ټاكنې وروسته د احتمالي اله ګولې د رامنځته كېدو وروسته باید دغه هیواد ته د نورو عسکرو د استولو په برخه کې له دقته وروسته پریکړه وشي .

دا په دې مانا ده چې اوس نو امريكا نه غواړي افغانستان ته نور سرتېري واستوي .

چې د دې اصلي لامل لا تراوسه نه دى څرګند شوى چې ولې امريكا نه غواړي نور سرتېري افغانستان ته د امنيت د ساتلو او د نړيوال تروريزم پر وړاندې د مبارزې لپاره واستوي ؟

خو بل لور ته د امریکا د جمهوري غوښتوونکې ډله بیا د جنرال مک كرسټال د غوښتنې ملاتړ کوي، د جمهوري غوښتونکو له لورې ولسمشرۍ ته پخوانی نوماند جان مک کین (سي بي ایس) ټلویزیون ته وویل، څومره چې موږ افغانستان ته د نورو عسکرو په لیږلو کې سستي کوو هغومره به په دغه هیواد کې خپل پوځیان له ډیر خطر سره مخامخ کړو.

د ټایمز ورځپاڼې په وینا د امریکا د پوځ او سپینې ماڼۍ تر منځ د افغانستان د ستراتیژۍ په برخه کې یو ډول اختلاف تر سترګو کیږي.

جګپوړیو امریکایي پوځي چارواکو ولسمشر اوباما ته خبرداری ورکړ که چیرته افغانستان ته د نورو پوځیانو د استولو په برخه کې ژر پریکړه ونه کړي او پر دې اونۍ تیرې کړي او یا میاشتې ولګوي نو د جنرال مککرسټال خبره دغه جګړه به ممکن له واکه ووځي.

د جنرا ل مک کرسټل له غوښتنې سره د امریکا د ملکي چارو د تګلارو یو شمیر کسان چې مشري یې مرستیال ولسمشر جوبایډن کوي، مخالفت کوي.

د ټایمز ورځپاڼې په وینا د امریکا د ملکي چارو د تګلاریو مسوولان په دوه دلیله افغانستان ته د نورو عسکرو له لیږلو سره مخالفت کوي، یو علت په وروستیو کې د امریکایي ځواکونو د تلفاتو د زیاتیدو ده چې د امریکا دننه یې خلک د افغانستان له پوځي ماموریت سره مخالف کړي دي. دوهم دلیل د افغانستان له درغلیو ډک انتخابات دي چې تر هغو چې دا تورونه سپینیږي د افغان حکومت په مشروعیت کې سپینه ماڼۍ ممکن شک وکړي.

د سپټمبر په يويشتمه نېټه په افغانستان كې د بهرنيو ځواكونو عمومي قومندان مكکریسټل د امریکا حکومت او د ناټو چارواکو ته په خپل شپېته مخیزراپورکې چې د واشنګټن پوسټ ورځپاني لاسته ورغلي ویلي چې د افغانستان د جګړې د بریالیتوب لپاره نورو سرتېرو او د افغان امنیتي سرتېرو روزنې ته اړتیا ده .
كه څه هم دې ورځپاڼې ددي پټ ريپورت ټول مټن نه وو خپور كړى خو د دي ريپورټ په ځيني ځايو كې دمك كريستل له خولي راغلي و. كه د افغانستان په استراتيږي كې په اساسي ډول تغيرات رانشي نو امريكا به په افغانستان كې له ماتې سره مخامخ شي .

مک کریسټل د امریکا حکومت او د ناټو چارواکو ته په خپل شپېته مخیزراپورکې ویلي چې د افغانستان د جګړې د بریالیتوب لپاره نورو سرتېرو او د افغان امنیتي سرتېرو روزنې ته اړتیا ده .

له دي سره سم د امريكا د متحده ايالاتو ولسمشر بارك اوباما په يوه ټلويزوني مركه كې ويلي له ټولو نه د مخه موږ بايد پو شو چې دجګري داغه لار چې موږ په افغانستان كې په لاړه اچولي ده سمه ده او كه نه ؟
دا په داسي حال كې ده چې د امریکا د ولسمشربارک اوباما د دیموکرات ګوند په منځ کې چې په کانګریس کې اکثریت لري ، افغانستان ته د نورو سرتېرو له لېږلو سره مخالفت کېږي او د امریکا د عامو خلکو ملاتړ هم له دې مسلې سره کم شوی دی تردې چې په امرېكې كې نظرپوښتنې ښيي چې ترپنځوس فیصده زیات امریکایان نور په افغانستان کې د امریکا په مشرۍ د نړیوال ايتلاف له جګړې سره ملاتړ نه کوي .

له دې سره سره بيا افغان شننوونكى بيا د سرتېرو زياتېدل د افغانستان د ستونزو د حل لاره نه ګڼي او وايي چې : د سرتېرو د زياتېدو پر ځاى دې افغان امنيتي ځواكونه دې وروزي او په مجهزو وسلو سمبال او پياوړي كړي . او په عملياتو كې دې پوره ونډه او صلاحيت وركړي، ځكه اوس په افغانستان كې له بهرنيو ځواكونو څخه افغانان نور پتنګ راغلي دي او ان د دوى له لاسه د يوه بل نظام غوښتوونكي دي …