د تشهير وسايل

لیکنه: ګلاب بهار

د تشهير له وسایلو څخه هدف هغه لاره ده، چې د هغې په واسطه تشهير کوونکى خپل پيغام اړوندو کتونکو ته رسوي. په ننني عصـر کې د تشهير کوونکي لپاره د تشهير بې شمېره وسايل موجود دي. د تشهير کوونکو لپاره دا کومه ستونزه نه ده،  چې د تشهير کومه ذریعه غوره کړي، خو ستونزه دا ده چې تشهيري فعاليتونه څه ډول سره يو ځاى او همغږي کړي، څو په اغېزمن ډول مواصلاتي ذرايغ وکارول شي. هغه ستر ستر وسايل او ذرايع چې د تشهير کوونکي په واک کې دي، په لاندې ډول تشريح کېږي.

اول- د مطبوعاتو په وسيله تشهير

د پرېس په واسطه تشهير د چاپ شويو الفاظو (Printed Wards) په ذرېعه کېږي او دا عبارت له ورځپاڼو، رسالو، جرايدو او مجلو څخه دي.

الف- ورځپاڼې: د پرېس په واسطه په تشهير هېوادونو کې د اخبارونو په ذرېعه تشهير تر سره کېږي او اخبارونه په ځايي، سيمه ييزه او ملي کچه په مختلفو ژبو چاپ کېږي. اخباري تشهير په دوه ډوله کېږي، چې يو ته وضاحتي تشهير ويل کېږي او بل ته کلاسفايډ تشهير وايي. له توضيحي تشهير (Demonstrative) څخه مطلب داسې تشهير دى، کوم چې د مختلفو حروفو يا تصويرونو سره ښکاره کوي، څو په سمدستي توګه د لوستونکو توجه ځان ته راوګرځوي، په داسې حال کې چې کلاسيفايډ تشهيرونه له کوم عنوان او يا څلور ګوټيز په واسطه ښودل کېږي. د اخبارونو په واسطه د تشهير يوه ګټه دا ده، څرنګه چې د اخبارونو اسانتيا په هر ځاى کې موجوده ده، نو ځکه تشهيري پيغام په پرله پسې توګه ورکول کېږي، خو يوازې بې تعليمه او بې سواده خلکو ته يې رسېدل ګران دي او د توضيحي پيغام لپاره اخبارونه د تشهير لپاره يوه وړ او موزونه ذریعه ده.

ب- کتاب او مجلې: له اخبارونو څخه پس مجلې او کتاب هم د تشهير لپاره يوه اغېزمنه ذريعه ګڼل کېږي. د اخبارونو په پرتله مجلې خاص خلک لولي او په محدوده کچه خپرېږي. د مجلو او رسالو ډېر اقسام دي، لکه تجارتي کتاب، ادبي کتاب، فلمي کتاب او د ماشومانو مجلې يا له دې کبله چې په مجلو او رسالو کې مواد زيات وي، نو تر ډېره وخته پورې د لوستلو مرکز وي. مجلې د ښه او زړه راښکونکي کاغذ او د رنګين چاپ له کبله يې خلک خوښوي. په مجلو او رسالو کې د تشهير چاپېدل ډېر اغېز لري؛ خو د محدود تيراژ د چاپيدو په وجه ورباندې لګښت ډېر راځي. څرنګه چې مجلې او کتاب په اونۍ او يا مياشت کې يو ځل خپرېږي، ځکه نو تشهيري پيغام ژر بدلون نه شي موندلی.

دویم- نشراتي تشهير

نشـراتي تشهير د راډيو او ټلويزيون له لارې خپرېږي، په اوسني دور کې راډيو او ټلويزيون د شيانو د تشهير په لړ کې اغېزمن رول لوبوي او دا رول ورځ په ورځ مخ په زياتېدو دى.

الف- راډيو: د راډيو په ذریعه تشهيري پيغام اورېدونکو ته رسول کېږي، د راډيو له لارې تجارتي پروګرام، د کارخونو لرونکو لپاره د تشهير په لړ کې بې شمېره اسانتياوې برابرې کړې دي. د اخبارونو او مجلو په نسبت، د راډيو له لارې تشهيري پيغام خپرول ډېر اغېزمن ثابتيږي، د اواز او موسيقۍ د جادو په ذریعه اورېدونکي تر تاثير لاندې راځي، د راډيو له لارې د تشهيري پيغام د خپرولو وخت ډېر کم وي، ډېر کارخونې لرونکي او يا پيداکوونکي د شيانو د شهير لپاره له راډيو څخه کار اخلي.

ب- ټلويزيون: د اخبارونو او مجلو په نسبت، راډيو او د راډيو په نسبت د تشهيري پيغام د خپرولو لپاره ټلويزيون ډېره اغېزمنه ذریعه ده، ځکه چې ټلويزيون هم اواز خپروي او هم تصوير او د دې دواړو ليدل او اورېدل پر خلکو ډېر تاثير کوي. د ټلويزيون له لارې تشهير توضيحي بڼه غوره کوي، چې تر ډېره وخته پورې د هغې اغېز د ليدونکو په ذهن کې پاتې کېږي. ټلويزيون د تشهير يوه ګران بيه ذريعه ده، د راډيو په پرتله خلکو ته د هغې رسېدل په محدوده کچه وي، خو د شيانو د تشهير په ذريعو کې ټلويزيون د ډېر اهميت وړ ذريعه ده.  د ټلويزيون له لارې د خپرېدونکو بېلابېلو پروګرامونو په وقفو کې ډېر په زړه پورې او د ليدو وړ اشتهارات خپرېږي، چې د هغې کتل پر ليدونکو ډېر تاثير کوي.

ج- د ډاک پوستې په ذريعه تشهير: د ډاک په ذريعه تشهيري پيغام د احتمالي خريدارانو کورونو او دفترونو ته په مستقيم ډول ور رسول کېږي. د ډاک په ذريعه په تشهير کې، ليکونه، پوسټ کارډونه، کېتلاک او کتابچې شاملې دي.

درېیم- له دروازې نه بهر تشهير

له دروازې بهر تشهير کې پوسټرونه او بينرونه شامل دي، پوسټرونه پر ديوالونو باندې په ټوليز ډول لګوي. بينرونه او پوسټرونه په ټوليز ډول لارو او واټونو کې ځوړندوي، څو لارويان په اسانۍ سره هغه ولولي. په ځينو هېوادونو کې ځايونه ورته ځانګړي کړاى شوي دي، څو کاروباري ادارې هلته پوسټرونه او بينرونه ولګوي. په دې طريقې سره د مشتريانو توجه په سمدستي توګه را اوړي، ځکه چې خلک يې له دغه ځايه د تېرېدو په مهال بيا بيا لولي او لوستل يې ډېر وخت هم نه نيسـي؛ خو دا طريقه د تشهير لپاره د يوې سترې او مهمې ذريعې په توګه نه کارول کېږي. بله دا چې پر ديوالونو باندې د پوسټرو په لگولو سره ديوالونه هم خرابيږي. همداراز په عمومي لارو او واټونو کې د تشهير د لوستلو په وجه د ګڼې ګوڼې په پايله کې د ترافيکي او نورو پېښو د رامنځ ته کېدو وېره هم شته.

څلورم- د سکوين په ذریعه تشهير

په دې طريقه کې تشهير د فلم او نمايش په ذریعه کېږي، چې په لاندې ډول واضح کېږي.

فلم: ځينې کمپنۍ د تشهير لپاره له سينماګانو څخه کار اخلي، د فلم له شروع کېدو څخه د مخه او له وقفې وروسته اشتهارات ښودل کېږي، په دې ډول اشتهاراتو کې د خلکو د تفريح لپاره مناظر هم ښودل کېږي.

وينډو ډريسنګ: دا هم د تشهير يوه مهمه وسيله ده، د تشهير په دې طريقه کې دوکاندار يا اداره د مستهلکینو د متوجه کولو لپاره په مغازه کې د ښيښو په الماريو کې شيان ږدي؛ څو مغازې ته تلونکي راتلونکي خلک هغه وويني. ځکه کله کله مشتريان د کوم څيز د اخيستو اراده نه لري، خو چې کله کوم شى په پورته ډول وويني او خوښ يې شي، سمدستي يې د اخيستو نيت کوي.

تجارتي ميله: د شيانو نندارتون پرانیستل يا تجارتي ميله هم د شيانو د تشهير د ذریعې په توګه استعماليداى شي. دا ډول ميلې په پراخه کچه په مرکزي ځايونو کې جوړېږي. کله کله غټو غټو کاروباري ادارو ته د خپلو حريفانو د ځانګړتياوو، د پلورلو د طريقو، کیفيت او تخنيک په باب معلومات تر لاسه کېږي.

د انټرنېټ په ذریعه تشهير: په ننني پرمختللي عصـر کې نړيوالې سوداگريزې ادارې د انټرنېټ په واسطه د خپلو شيانو تشهير کوي. دا د نړۍ تر ټولو نوې او چټکه د ارتباط ټينګولو ذریعه ده. د راډيو او ټلويزيون په پرتله، خلکو ته د انټرنېټ له لارې رسېدل محدود دي، يانې محدودو خلکو ته رسيږي.

په رسنيو يا سوشیل ميډيا کې لکه مخکې چې ذکر شول کمپنۍ د دې رسنيو په مرسته مشتريان راجذب او جلبوي او تر خپل پوښښ لاندې یې راولي؛ ځکه نو هره کمپنۍ له دغو ادارو سره د ښو اړيکو د درلودلو هڅه کوي. مخابرات او معلوماتي ټکنالوژي په اوسنۍ نړۍ کې د اقتصاد مهم رکن دى. ځکه د دې په وسیله کولی شو، چې د خپل تولید برانډ، شکل، نمونه او د هغوی خصوصیاتو ته په کم وخت او کم لګښت سره خپل مشتریان خبر او راجلب کړو.