پښتو ليکلارښود: درېيمه برخه ( پوهاند دوکتور م.ا.زيار

درېيمه برخه:        پوهاند دوکتور م.ا.زيار
                                              اکسفورډ، 12-2-08
        د خدای پار هم نه منئ؟
بياهم  د((چې)) پرځای ((څو، ترڅو)) او((کوم چې، چېرې چې…))؟؟؟
((څو، ترڅو)) د پارسي علتيه((تا)) او((کوم چې، څوک چې، چاچې، چېرې چې…)) د انګرېزي- اردو اړيکنومځروwhich, who, where…)) ړندې پېښې دي، نو خپله ليکوالي ورسره مه شرموئ! که له خدای نه ډارېږئ، نو د همدې پښتو ابۍ  پرسپينو څڼوسوګند درکوم!!؟
( و، وو، ول) او (-ونکی او-وونکی) سره مه بدلوئ:

ناکره        کره           
و، ؤ،      وو(بود، بوديم)

وو،ؤ     ول(بودند)
ليکوونکی،ليکونکئ   ليکونکی(ليکل-ل=ليک+ ونکی)
خپرونکی، خپروونکئ             خپروونکی(خپرول-ل=خپرو+ونکی)
موږ ټپي شوو    موږ ټپي شو
ورسېدو، ورسېدلو، ورسېدئ  ورسېد
ورسو،ورسوو،ورسولو،ورسولئ ورساوه(ونوماوه،وواهه، واستاوه…)
وکړو، وکړلو،وکولو،وکړئ  وکړ(وخوړ،وخوځېد؛وکره،ورېبه…)

يوځای يې مه ليکئ:                       
ناکره        کره           
مکوه ، نلري، کړيدی،شويدی… مه کوه،نه لري،کړی دی،شوی دی…
پکور کې، پخپل کورکې…  په کورکې، په خپل کورکې…
سيميز، سيمه ايز    سيمه ييز
پېړۍ ييز، پېړۍ ايز   پېړييز
يوځای يې ليکئ:                          
ناکره        کره           
په خپله(راغی…)    پخپله(راغی…)
ځان ته(راغی…)    ځانته(راغی…)
مخ کې     مخکې
په کې، پکښې کې   پکې
له پاره، دپاره    لپاره
دوه يم     دويم
نه شته، نه سته    نشته، نسته
را مخ ته کول    رامخته کول(مطرح کول)
رامنځ ته کول، رامينځ ته کول  رامنځته کول
نړۍ وال        نړيوال
ځمکه وال     ځمکوال
پانګه وال       پانګوال
برخه وال         برخوال
برخه ليک       برخليک
لاس ليک       لاسليک
لاس ليک کول    لاسليکول
مخامخ کول      مخامخول
مخامخ کېدل     مخامخېدل
ځای ناستی     ځايناستی
نمنځ غونډه      نمنځغونډه
پرې کړه         پرېکړه…( پښتو ليکلارښود77-78)