کور / راپور / سويدن:ددوافغان شاعرانوپه وياړ درنه او شانداره غونډه جوړه شوه

سويدن:ددوافغان شاعرانوپه وياړ درنه او شانداره غونډه جوړه شوه

دسويډن دمالمو په ښارکي ددوافغان شاعرانوپه وياړ درنه او شانداره غونډه جوړه شوه.
په سويډن کې د افغانانو علمي او فرهنگي مرکز لخواد هېواد د علمی اوادبي شخصيتونو اغلي نجیبې سارا بياباني او ښاغلي عبدلمالکبیکسيار دادبی اوفرهنگی جوپړدستاينې په وياړ دروان کال دديسمبردمياشتي پر ۷ دکروکسبېک ښونځۍ دکنفرانسونوپه تالارکښي درنه علمياوادبی غونډه جوړه سوه .
غونډه چې د سويډن د مالمو په ښار کې جوړه شوي وه د سویډن دمالمومېشتو افغانانو سربېره د نورو اروپايې هیوادونو څخه هم پکې لسګونولیکوالو ،شاعرانو د هنر او ادب مینوالو ګډون کړی وو .
غونډه چې پر دروبرخوباندي وېشل سوې وه دورځې پر درو بجو پيل سول دسمبالښت او ويندويي چاري یې د آغلې زرلښت «حبیب» ښاغلينیازمحــمد پياوړي اوښاغلی ولایت خان «ځدراڼ» لخواپه مخ بیول کېده،دشپې پر يوه بجه پايته ورسېده .
غونډه ددوړوکی منير ساپی لخوادقرانکريم دڅومبارکوايتونو په تلاوتاودافغاسن ماشومانولخواد ملي سرود په اورېدلو پيل سوه .
دملي سرودتراورېدو وروسته دراغلو مېلمنوپياوړي شاعري اغلي نجيبې سارابياباني ، تکړه شاعر عبدالمالک بېکسيار ،ورپسې په سويډن کې ددوستۍ فرهنګي ټولنې مشرښاغلي حبیب الله غمخور، په ډنمارک کې دخپلواکۍ جریدې مسولې آغلې فیضیه هوسا،په ډنمارک کې د افغانانودشوري رئیس ښاغلي عبدالفتاح سکندري او ښاغلي په ډمنمارک کښي دکلتوري و دی ټولنې دمشرتابه غړي اوليکوال ښاغلي زمري محقق ته بلنه ورکړه سول تر څوټاکل سوی ځاي ته تشريف راوړي .
ترهغه وروسته دافغانانودعلمی اوفرهنگی مرکز دمشرتابه جرگې دمشرښاغلي انجينرعزيزمقری ته بلنه ورکړل سول ترڅوغونډه په خپله پرانيستونکېوينارسمی توگه پرانيزي .
دښاغلي انجينر عزيزمقری ترپرانستونکې ويناوروسته ددوستۍ فرهنگی ټولنې مشر ښاغلي حبيب الله غمخور نه غوښتنه وشول چې داغلي نجبې سارابياباني لنډژوندليک دغونډي له برخوالوسره شريک کړي .
ورپسې له ښاغلي هيوادوست صاحب نه هيله وسول دساراربياباني پر هنری او ادبی هڅوباندي خپله ليکنه ولولي .
همدا ډول دارياناکلتوری ټولنې مشر ښاغلي کبير اميري نه غوښتنه وشولچې دخپلې ټولنې دمشرتابه جرگې په استازيتوب پېغام واوري .
دپيغام تر اورولووروسته د۱۵ دقيقولپاره تفريح اعلان سول ، دتفريح په وختکښي دکنفرانس دگډونوالو لپاره تازه ميوه ،اوڅښاک په نظرکي نيول سوېوه اومېلمانه د تازه میوې خوړلوته را وبلل شول .
تردمې وروسته په ډنمارک کښي دافغانانوشورا مشر ښاغلي سکندريصیب ته بلنه ورکړه سول چې دخپلې ټولنې پيغام دغونډي برخه والوته واوروي . ورپسې ښاغلي اسداله هیواد مل د ( دواړو ملیمنوپه هکله )لیکنهولوسته ،ترليکنې اورېدو وروسته د کونډې زوی د فلم ځنې برخې چې اغلي سارابياباني پګښي ښکارېدل دغونډي برخوالونندارې ته وړاندي شوې .
دغونډي دلمړۍ برخې په ورستی شېبوکښي بياخپله آغلې نجیبېسارابياباني ته بلنه ورکړه سوه اوهغې دافغانانودعلمی اوفرهنگی مرکزدمشرتابه اوټولوغړونه دمننې په څرگندولوسره دخپل ادبی چوپړاوځوانانوراتلونکی مسوليتونوپه هکله په زړه پوري خبري وکړې ،دکنفرانس گډونوالو هغې ته داحترام اودرناوي په خاطرپر پښودريدل اوپهگرمو چک چکوئې بدرگه کړ ، بيا اغلي فیضیه هوسا خبرې وکړې .
دغونډي لمړۍ برخه د ډوډۍ خوړلولپاره يوساعته دمه اعلان سول .ديادولو وړده چي دددي ادبی غونډي ټولوگډون والوته دټولنې لخوا ډوډۍ ،څښاک اوميوه په نظرکي نيول سوې وه .
تريوې لنډې دمې وروسته دغونډي دوهمه برخه پيل شول .
دغونډي پدې برخه کښي تکړه شاعر اوليکوال ښاغلي ودير ساپي دښاغلی بېکسيار ساحب پر ژوند لیک لنډه رڼاواچوله .بياځوان شاعر اودازادی راډيو ژورناليست ښاغلی اجمل اندصاحب ته بلنه ورکړه سول تر دبېکسيار پر شعر دبحث په اړونده خپل نظردغونډي دبرخوالوسره شريک کړي.تراندصاحب وروسته په ترتيب ښاغلی ارمان صیب د بېکسیار په ژوند ،اند،او خاطرو خبرې وکړې ،زمري محقق دخپلي ټولنې پيغام ولوست ،همدا ډولپه جرمني کې د کونړ د ځوانانو کلتوري ټولنې پیغام سید رحیم یوسفي لخواولوستل شو.
ښاغلي انجېنر صیب مطیع الله روفي د بېکسیار په ژوند نظم لیکلی ووهغه ېیې واوراوه ،ښاغلي انجېنرصیب فریداله سافي د بېکسیار صیب په ژوندتنزیه نثر لیکلی وو اومحمد نعیم مفتون په هلمند کې د محمود طرزي ادبيټولنې به نمایندګۍ خبرې وکړې .
دويناوواوپيغامونوتراورېدو وروسته له گران افغاسنستان څخه دښاغليبېکسیار په هکله يوشمير لیکوالانو اوشاعرانولکه ښاغلي پيرمحمد کاروان ،امیر جان احمدزی په دعوت پوهنتون کې د پښتو ادبیاتواستادامان نیازی
پېرندل سوی ليکوال اوژورناليست ښاغلی غضنفر صیب ،دژوندون تلوېزيون مشر ښاغلي اسماعيل يون ، د ښونې او روزنې پوهنتون د پښتو دپرتمنتامر پوهنوال پښتون اقا شیرزاد په پرده را ښکاره شول اوهريوه دښاغلی بېکسيار پر ادبی هڅواودده پر شری لنډخوژوري خبري وکړې اوهغه ئي دغوندي برخوالوته وروپېژاند.
ددې پيغامواوڅرگندونو تراورېدو وروسته دپښتوژبې تکړه شاعر ښاغليبېکسيارصاحب څخه غوښتنه وشول چي دريځ ته راشي اودغونډي دبرخوالوسره دزړه خواله وکړيح .ښاغلی بېکسيارهم دافگانانودعلمی اوفرهنگی مرکزدمشرتابه اوټولوغړونه ددې درنې غونډي دجوړېدو اودغونډي دبرخوالو لپخواپه خپلو ليکنو او ويناووکښي داغلي سارابياباني ستاينې څخه مننه وکړه اوداډول غونډي یې دهڅوني اولامل په توگه په نگوته کړ. هغذه ترلنډوخبرو وروسته دري ځلورپه زړه پوري شعرونه ولوستل اودغونډي دبرخوالو لخواپه چک چکو بدرگه کېده .
دښاغلي بېکسيار صاحب تر وينا وروسته په سويډن کښي دافغانانودعلمی اوفرهنگي مرکز دمشرښاغلي انجينرعزيزمقری لخوااغلې نجيبه سارابياباني اوښاغلي بېکسيارددوي دادبی اوعلمی هڅودستاينې په خاطرپه ځانگړوستاينليکونو ونازول سول .
همدا ډول د ټولنې لخوا يوشمير ماشومان هم وستايل سول اوستانيليکونه داغلي سارا اوبېکسيارلخوا ورکړه سول .
دستاينليکونودويش ترمراسسمو وروسته دځوان شاعر ولايت خان ځدراڼ لخوا ښاغلی بېکسيارصاحب ته لنگۍ ډالۍ سول .
ترلږشېبې دمې وروسته دغونډي دريمه برخه چې د ازادې مشاعرې ته ځانگړې سوې وه پيل سول .
د مشاعرې په پيل کښي اغلي فيضیې هوسا د نجبې سارا شعرولوست،ورپسې اغلي هوا هوتک ، اغلي سارا نظامي
ښاغلي سلام خان اندړ ،ښاغلي صابر اصلزی ،ښاغلي عېسی بهرامښاغلي انجینر صیب مطیع الله روفي ،اغلي نجیبې سارا بیاباني ،ښاغليمحمد نعیم مفتون،ښاغلي ګلمان شا ودیر ساپی ،ښاغلي آصف ننګ صیب ،ښاغلي اجمل اند
خپل په زړه پوري شعرونودغونډي برخوالو نازول .
ترمشعرې وروسته دمالمواوډنمارک افغان سندرغاړوښاغلي عيسی بهرام اوکبيراميري دنجيب اميري اوپه خپلو ښکلواوازونواوسندرودغونډي فضاگرمه کړه چې نجيب اميري ورسره تبلې اوفريد ورسره رباب ږغاوه .
دکنفرانس کارچي دشپې تريوې بجې ئي دوام پيداکړ دټولونه دمننې اوکورودانج په يلوسره په هيوادکي دسولي اوثبات راستنېدواوملي يوواليدټينگېدوپه دعاپاي ته ورسېده .ومن الله التوفيق کې د افغانانو علمي او فرهنگي مرکز لخواد هېواد د علمی اوادبي شخصيتونو اغلي نجیبې سارا بياباني او ښاغلي عبدلمالکبیکسيار دادبی اوفرهنگی جوپړدستاينې په وياړ دروان کال دديسمبردمياشتي پر ۷ دکروکسبېک ښونځۍ دکنفرانسونوپه تالارکښي درنه علمياوادبی غونډه جوړه سوه .
غونډه چې د سويډن د مالمو په ښار کې جوړه شوي وه د سویډن دمالمومېشتو افغانانو سربېره د نورو اروپايې هیوادونو څخه هم پکې لسګونولیکوالو ،شاعرانو د هنر او ادب مینوالو ګډون کړی وو .
غونډه چې پر دروبرخوباندي وېشل سوې وه دورځې پر درو بجو پيل سول دسمبالښت او ويندويي چاري یې د آغلې زرلښت «حبیب» ښاغلينیازمحــمد پياوړي اوښاغلی ولایت خان «ځدراڼ» لخواپه مخ بیول کېده،دشپې پر يوه بجه پايته ورسېده .
غونډه ددوړوکی منير ساپی لخوادقرانکريم دڅومبارکوايتونو په تلاوتاودافغاسن ماشومانولخواد ملي سرود په اورېدلو پيل سوه .
دملي سرودتراورېدو وروسته دراغلو مېلمنوپياوړي شاعري اغلي نجيبې سارابياباني ، تکړه شاعر عبدالمالک بېکسيار ،ورپسې په سويډن کې ددوستۍ فرهنګي ټولنې مشرښاغلي حبیب الله غمخور، په ډنمارک کې دخپلواکۍ جریدې مسولې آغلې فیضیه هوسا،په ډنمارک کې د افغانانودشوري رئیس ښاغلي عبدالفتاح سکندري او ښاغلي په ډمنمارک کښي دکلتوري و دی ټولنې دمشرتابه غړي اوليکوال ښاغلي زمري محقق ته بلنه ورکړه سول تر څوټاکل سوی ځاي ته تشريف راوړي .
ترهغه وروسته دافغانانودعلمی اوفرهنگی مرکز دمشرتابه جرگې دمشرښاغلي عزيزمقری ته بلنه ورکړل سول ترڅوغونډه په خپله پرانيستونکېوينارسمی توگه پرانيزي .
دښاغلي عزيزمقری ترپرانستونکې ويناوروسته ددوستۍ فرهنگی ټولنې مشر ښاغلي حبيب الله غمخور نه غوښتنه وشول چې داغلي نجبې سارابياباني لنډژوندليک دغونډي له برخوالوسره شريک کړي .
ورپسې له ښاغلي هيوادوست صاحب نه هيله وسول دساراربياباني پر هنری او ادبی هڅوباندي خپله ليکنه ولولي .
همدا ډول دارياناکلتوری ټولنې مشر ښاغلي کبير اميري نه غوښتنه وشولچې دخپلې ټولنې دمشرتابه جرگې په استازيتوب پېغام واوري .
دپيغام تر اورولووروسته د۱۵ دقيقولپاره تفريح اعلان سول ، دتفريح په وختکښي دکنفرانس دگډونوالو لپاره تازه ميوه ،اوڅښاک په نظرکي نيول سوېوه اومېلمانه د تازه میوې خوړلوته را وبلل شول .
تردمې وروسته په ډنمارک کښي دافغانانوشورا مشر ښاغلي سکندريصیب ته بلنه ورکړه سول چې دخپلې ټولنې پيغام دغونډي برخه والوته واوروي . ورپسې ښاغلي اسداله هیواد مل د ( دواړو ملیمنوپه هکله )لیکنهولوسته ،ترليکنې اورېدو وروسته د کونډې زوی د فلم ځنې برخې چې اغلي سارابياباني پګښي ښکارېدل دغونډي برخوالونندارې ته وړاندي شوې .
دغونډي دلمړۍ برخې په ورستی شېبوکښي بياخپله آغلې نجیبېسارابياباني ته بلنه ورکړه سوه اوهغې دافغانانودعلمی اوفرهنگی مرکزدمشرتابه اوټولوغړونه دمننې په څرگندولوسره دخپل ادبی چوپړاوځوانانوراتلونکی مسوليتونوپه هکله په زړه پوري خبري وکړې ،دکنفرانس گډونوالو هغې ته داحترام اودرناوي په خاطرپر پښودريدل اوپهگرمو چک چکوئې بدرگه کړ ، بيا اغلي فیضیه هوسا خبرې وکړې .
دغونډي لمړۍ برخه د ډوډۍ خوړلولپاره يوساعته دمه اعلان سول .ديادولو وړده چي دددي ادبی غونډي ټولوگډون والوته دټولنې لخوا ډوډۍ ،څښاک اوميوه په نظرکي نيول سوې وه .
تريوې لنډې دمې وروسته دغونډي دوهمه برخه پيل شول .
دغونډي پدې برخه کښي تکړه شاعر اوليکوال ښاغلي ودير ساپي دښاغلی بېکسيار ساحب پر ژوند لیک لنډه رڼاواچوله .بياځوان شاعر اودازادی راډيو ژورناليست ښاغلی اجمل اندصاحب ته بلنه ورکړه سول تر دبېکسيار پر شعر دبحث په اړونده خپل نظردغونډي دبرخوالوسره شريک کړي.تراندصاحب وروسته په ترتيب ښاغلی ارمان صیب د بېکسیار په ژوند ،اند،او خاطرو خبرې وکړې ،زمري محقق دخپلي ټولنې پيغام ولوست ،همدا ډولپه جرمني کې د کونړ د ځوانانو کلتوري ټولنې پیغام سید رحیم یوسفي لخواولوستل شو.
ښاغلي انجېنر صیب مطیع الله روفي د بېکسیار په ژوند نظم لیکلی ووهغه ېیې واوراوه ،ښاغلي انجېنرصیب فریداله سافي د بېکسیار صیب په ژوندتنزیه نثر لیکلی وو اومحمد نعیم مفتون په هلمند کې د محمود طرزي ادبيټولنې به نمایندګۍ خبرې وکړې .
دويناوواوپيغامونوتراورېدو وروسته له گران افغاسنستان څخه دښاغليبېکسیار په هکله يوشمير لیکوالانو اوشاعرانولکه ښاغلي پيرمحمد کاروان ،امیر جان احمدزی په دعوت پوهنتون کې د پښتو ادبیاتواستادامان نیازی
پېرندل سوی ليکوال اوژورناليست ښاغلی غضنفر صیب ،دژوندون تلوېزيون مشر ښاغلي اسماعيل يون ، د ښونې او روزنې پوهنتون د پښتو دپرتمنتامر پوهنوال پښتون اقا شیرزاد په پرده را ښکاره شول اوهريوه دښاغلی بېکسيار پر ادبی هڅواودده پر شری لنډخوژوري خبري وکړې اوهغه ئي دغوندي برخوالوته وروپېژاند.
ددې پيغامواوڅرگندونو تراورېدو وروسته دپښتوژبې تکړه شاعر ښاغليبېکسيارصاحب څخه غوښتنه وشول چي دريځ ته راشي اودغونډي دبرخوالوسره دزړه خواله وکړيح .ښاغلی بېکسيارهم دافگانانودعلمی اوفرهنگی مرکزدمشرتابه اوټولوغړونه ددې درنې غونډي دجوړېدو اودغونډي دبرخوالو لپخواپه خپلو ليکنو او ويناووکښي داغلي سارابياباني ستاينې څخه مننه وکړه اوداډول غونډي یې دهڅوني اولامل په توگه په نگوته کړ. هغذه ترلنډوخبرو وروسته دري ځلورپه زړه پوري شعرونه ولوستل اودغونډي دبرخوالو لخواپه چک چکو بدرگه کېده .
دښاغلي بېکسيار صاحب تر وينا وروسته په سويډن کښي دافغانانودعلمی اوفرهنگي مرکز دمشرښاغلي عزيزمقری لخوااغلې نجيبه سارابياباني اوښاغلي بېکسيارددوي دادبی اوعلمی هڅودستاينې په خاطرپه ځانگړوستاينليکونو ونازول سول .
همدا ډول د ټولنې لخوا يوشمير ماشومان هم وستايل سول اوستانيليکونه داغلي سارا اوبېکسيارلخوا ورکړه سول .
دستاينليکونودويش ترمراسسمو وروسته دځوان شاعر ولايت خان ځدراڼ لخوا ښاغلی بېکسيارصاحب ته لنگۍ ډالۍ سول .
ترلږشېبې دمې وروسته دغونډي دريمه برخه چې د ازادې مشاعرې ته ځانگړې سوې وه پيل سول .
د مشاعرې په پيل کښي اغلي فيضیې هوسا د نجبې سارا شعرولوست،ورپسې اغلي هوا هوتک ، اغلي سارا نظامي
ښاغلي سلام خان اندړ ،ښاغلي صابر اصلزی ،ښاغلي عېسی بهرامښاغلي انجینر صیب مطیع الله روفي ،اغلي نجیبې سارا بیاباني ،ښاغليمحمد نعیم مفتون،ښاغلي ګلمان شا ودیر ساپی ،ښاغلي آصف ننګ صیب ،ښاغلي اجمل اند
خپل په زړه پوري شعرونودغونډي برخوالو نازول .
ترمشعرې وروسته دمالمواوډنمارک افغان سندرغاړوښاغلي عيسی بهرام اوکبيراميري دنجيب اميري اوپه خپلو ښکلواوازونواوسندرودغونډي فضاگرمه کړه چې نجيب اميري ورسره تبلې اوفريد ورسره رباب ږغاوه .
دکنفرانس کارچي دشپې تريوې بجې ئي دوام پيداکړ دټولونه دمننې اوکورودانج په يلوسره په هيوادکي دسولي اوثبات راستنېدواوملي يوواليدټينگېدوپه دعاپاي ته ورسېده .ومن الله التوفيق