همانطوريكه خواننده گان عزيز جريده گنج و بعضى سايت هاى افغانى آگاه هستند جناب حامدكرزى رييس جمهور افغانستان روز شنبه 13 عقرب سال جارى، با جمعى از مسوولين رسانه هاى چاپى، برقى و تصويرى، تحليلگران امور سياسى، نظامى، اجتماعى و اقتصادى و منتقدان حكومت، در ارگ رياست جمهورى ديدار بعمل آورد. درين ملاقات طرفين نظريات شان را با صراحت و صميميت تمام با هم در ميان گذاشتند كه در نوع خود در افغانستان بى نظير پنداشته مى شود.
دور دوم اين نشست روز چهارشنبه 24 عقرب 1391 (14 نومبر 2012) باز هم در ارگ داير شد. درين نشست كه بعد از اداى نماز ظهر و صرف طعام چاشت صورت گرفت، بيش از شصت نفر از تحليلگران و آگاهان امور، مسوولين رسانه ها و جمعى از كاركنان دفاتر رياست جمهورى شركت كرده بودند.
در جمله كاركنان رياست جمهورى از داكتر اسپنتا، داكتر رهين، زلمى هيوادمل، كريم خرم، ايمل فيضى و مبارز راشدى نامبرده شده ميتواند.
اين بار جلسه را باز خود رييس جمهور آغاز كرده و در شروع از كسانى خواهش كرد كه در جلسه قبلى برايشان نوبت صحبت نرسيده بود تا نظريات خود را با اختصار بيان كنند تا جلسه قبل از نماز عصر به پايان رسيده و شرايطى فراهم آيد كه خلاصۀ دو دور مذاكره مورد توافق نسبى يا كلى قرار گرفته و نتايجى مرتب گردد.
سخنران اول دور دوم مذاكرات با رييس جمهور آقاى جاويد كوهستانى بود كه بحيث آگاه مسايل امنيتى در بحث هاى رسانه اى حضور مييابد. كوهستانى گفت وقتيكه شما (خطاب به رييس جمهور) مصروف تصفيه ارزگان از وجود طالبان بوديد، وى با جمعى دگرى براى شكل گيرى دولت جديد در ولايات خوست، پكتيا، پكتيكا و مناطق همجوار مصروف كار بود تا طالبان و القاعده را به عقب برانند.
وى بعداً به مشكلات تشكيلات وزارتهاى دفاع و داخله تماس گرفته، گفت كه جنرالان بسيار مجرب وزارت دفاع متاسفانه در پست هاى ادارى مصروف كار هستند. وى پيشنهاد كرد كه رييس جمهور بحيث سرقوماندان قواى مسلح در هر قول اردو يك فرقه تشكيل نمايد كه داراى كندك ها و غندهاى توپچى، زرهدار، دافع هوا، راكت انداز، هاوان، مخابره و پياده باشد تا بتواند در پناه حمايت آتش هوايى و ساير صنوف اردو، از دولت حمايه نموده و جلو تحركات مخالفين مسلح را بگيرد. آقاى كوهستانى گفت كه وزارت دفاع مكلف نيست تا براى اين تشكيلات جديد پرسونل، اسلحه و امكانات اضافى تقاضا نمايد، بلكه پرسونل و امكانات ريزرفى را از ساير بخش ها به اين فرقه هاى جديد انتقال بدهند.
قابل ذكر است كه در جلسه اولى با رييس جمهور، كسى گفته بود كه از جمله صدوپنجاه هزار يا بيشتر پرسونل اردوى ملى، بيش از پنجاه هزار نفر باديگارد است كه به تاءمين امنيت مقامات دولتى مصروف ميباشند!
در صورتيكه اين تعداد با عده اى دگر كه نام هاى شان در لست ها وجود دارد، معاش و امتياز شان گرفته ميشود ولى عملاً در صحنه حضور ندارند و آن هاى كه با موتر هاى نظامى در كابل و ساير شهر هاى بزرگ به روز گزرانى و خوش گزرانى مصروف هستند، ولى با مقامات وزارت دفاع روابط آنچنانى دارند، واقعاً بطرف فرقه هاى جنگى سوق داده شوند، بدون شك 5 الى 8 فرقه جديد را اكمال نموده ميتوانند!
آقاى كوهستانى بعداً در مورد وزارت داخله گفت كه 80% پرسونل رياست مبارزه با تروريزم خوردضابط ها هستند كه مفكوره مبارزه با تروريزم را بخوبى درك و حل و فصل كرده نميتوانند و لهذا در وظايف شان موفق نيستند. وى گفت افسران سابقه دار با فكر بلند بايد در اين معينيت جابجا شوند و از رييس جمهور تقاضا نمود تا از پرنسيپ مكافات و مجازات كار بگيرد، زيرا اردو هاى شرقى با تشويق روحيه ميگيرند و خوبتر مى جنگند.
آقاى كوهستانى در اخير گفت كه تشكيلات قوماندانى زون هاي پوليس به درد نمى خورد و باعث سرگردانى پرسونل، پيشنهادها، اسناد و اجراات ميگردد.
رييس جمهور با نظريات آقاى كوهستانى اظهار توافق نموده و در خصوص تشكيلات زون هاي پوليس گفت كه وزير داخله جديد آقاى پتنگ نيز نظريات مشابه دارد و در حال تهيه پيشنهاد هاى در زمينه ميباشد.
له دې وروسته د افغانستان لبرال گوند مشر ښاغلي اجمل سهيل ته د خبرو وار ورسېد. سهيل چې په خپلو خبرو كې دCounter balance په شان ډېر انگليسي توري استعمال كړل، وويل چې له امريكا سره امنيتى تړون بايد داسې چمتو شي چې د افغانستان ملي گټې پكې خوندي وي. ښاغلي سهيل د دولت د كورني سياست په هكله وويل چې د دولت د پوځي مخالفينو او طالبانو په وړاندې تگلاره بايد بدله شي. مثلاً د دين عالمان بايد طالبانو ته شپږ مياشتې وخت وركړي چې راشي او له دولت سره يو ځاى شي او كه نه بايد مباح الدم وپېژندل شي.
ښاغلي سهيل په پاى كې د ټاكنو د ستونزو په هكله وويل چې ستونزې شته. هوا به سړه وي او امنيت به ننگونې ولري. ده وويل چې له دولتي ماشين څخه بايد د چا په گټه استفاده ونه شي او ټاكنې به شفافې نه وي.
بعداً نوبت به آقاى محمد موسى فريور استاد پوهنتون كابل رسيد. آقاى فريور در ارتباط به تشويش رييس جمهور در مورد نحوه نشرات بعضى رسانه ها گفت كه براى سمت دهى رسانه ها فعلاً ناوقت شده و بعضى از رسانه ها از كنترول خارج شده اند. آقاى فريور بعداً به موضوع ديورند پرداخته، سوال كرد كه حكومات افغانستان كه حل اين معضله را طى 64 سال گذشته به آينده موكول نموده اند، چه وقت ظرفيت روشن سازى سرنوشت اين خط را پيدا ميكند؟ وى از رييس جمهور پرسيد كه شما در اين باره چه فكر مى كنيد؟ بياييد كه مرزهاى استعمارى را برداريم، به همكارى منطقوى رو بيآوريم. افغانستان مثل قلب سازمان منطقوىECO بايد نقش شايسته خود را باز يابد.
آقاى فريور بعداً خطاب به رييس جمهور گفت كه شما و كابينه تان در ده سال گذشته اشتباهات بزرگ را مرتكب شده ايد. مانند اقتصاد بازار آزاد، مبارزه با تروريزم و غيره و سوال كرد كه آيا جلو اين اشتباهات را ميگيريد يا خير؟
آقاى حامدكرزى درينجا سخنان موسى فريور را قطع كرده و گفت كه در حكومتدارى انكشاف خوب داريم، در روابط با همسايه ها موفق هستيم اما در قسمت اقتصاد با شما موافق هستم.
آقاى فريور بعداً گفت كه انار كندهار فى سير 50 افغانى و انگور شمالى فى سير 70 افغانى بفروش ميرسد، توليدات ما ماركيت فروش ندارد و گفت اگر من رييس جمهور ميبودم وزير زراعت آقاى رحيمى را دار ميزدم!
وى بعداً در مورد عبيدالله رامين وزير اسبق زراعت و عضو ولسى جرگه فعلى نيز گفت كه در وقت اش به سخنان وى گوش نداده و كارى انجام نداده است.
رييس جمهور درين وقت به همكاران دفتر خود گفت كه آقاى فريور را به يكى از جلسات كابينه دعوت نماييد تا نظريات خود را با وزراء در ميان گذارد و به فريور گفت كه از دار زدن وزير زراعت صرف نظر نمايد!
بعداً آقاى عالمى بلخى پشت مايك قرار گرفت و گفت كه ما در وقت موافقـتـنامه اولى با امريكا اشتباهاتى را مرتكب شديم. حتى رييس جمهور اعتراض ميكند كه امركا پابند تعهدات خود نيست. امريكا در برابر حملات همسايه هاى ما خاموش است. اين نواقص بايد در قرارداد فعلى امنيتى برطرف شود.
آقاى عالمى بلخى بعداً به موضوع انتخابات توجه نموده، گفت كه انتخابات شوراهاى ولايتى و ولسوالى بايد طبق قانون در سال 1392 اجرا شود، در غير آن شوراى ملى ما مشروع و قانونى نخواهد بود. چون دو ثلث مشرانو جرگه از شورى هاى ولايتى و ولسوالى مى آيند. از آنجاييكه انتخابات شوراى هاى ولسوالى اصلاً صورت نگرفته و دو ثلث اعضاى مشرانو جرگه فقط از شورى هاى ولايتى انتخاب شده اند، لهذا ما بحيث يك كشورى با پارلمان دو اتاقى، يكسال بعد زمانيكه مدت اعتبار كار اين اعضا سپرى شود، پارلمان مشروع نخواهيم داشت.
بعد از عالمى بلخى نوبت به خانم قدريه يزدان پرست رسيد كه سالها عضويت جمعيت اسلامى افغانستان را دارد. او گفت كه حضور مردم در انتخابات آينده بسيار ضعيف خواهد بود و پيشنهاد كرد كه رييس جمهور در تمام تعاملات سياسى، زنها را بحيث طرف به رسميت بشناسد. راى زنها را مستقيماً از زنها بخواهد. چهره هاى نافذ زن را در خود زن ها جستجو نمايد و ديدگاه ها، شعارها و رفتارها نسبت به جامعه زن تغيير نموده و جديد شود. قدريه يزدان پرست در اخير گفت كه فعلاً شخصيت زن و باور و تفكر زن بسيار ناديده گرفته شده.
له دې وروسته د افغانستان د حقوق پوهانو د شبكې د استازي ښاغلي عبدالستار سعادت وار شو. ده وويل چې د ولايتى شوراگانو او ولسمشريزې ټاكنې دې جلا شي. د سعادت په اند د ټاكنو له پاره يو سالم حقوقي نظام بايد منځ ته راشي. اوس د ټاكنو قانون او د كميسيون د دندو او واك قانون دواړه ستونزې لري.
ده وويل چې ټاكنې بايد هم حقوقي مشروعيت ولري او هم شخصيتي مشروعيت. يعنى د ټاكنو د مجريانو اعتبار ټاكنو ته اعتبار وركوي.د حقوقي مشروعيت او شخصيتي مشروعيت په نتيجه كې د ټاكنو سياسي او رواني مشروعيت پياوړى كېږي. ښاغلي سعادت وويل چې خلك د ټاكنو د خپلواك كميسيون د پخواني مشر ښاغلي عزيز الله لودين او اوسني مشر ښاغلي فضل احمد معنوي په كار باور نه لري او د ټاكنو په نتيجه كې د واك لېږد بايد ولسواك او آرامه وي.
بعداً نوبت به آقاى شاه حسين مرتضوى مدير مسوول روزنامه هشت صبح رسيد. آقاى مرتضوي در اول از آقاى محمد موسى فريور گلايه كرد كه بعد از جلسه اول با رييس جمهور، در ميز گرد يكى از تلويزيون ها گفته بوده كه حامد كرزى با عده اى از كمونست ها ملاقات نموده است! وى گفت كه قدر آزادى بيان را بايد بدانيم. وى گفت كه وزير انرژى و آب اسماعيل خان در هرات گفته بود كه در مورد تاسيس شوراى مجاهدين با رييس جمهورى مشوره نموده، ولى والى هرات بر ضد اسمعيل خان صحبت كرده و وى را به توزيع اسلحه به مجاهدين قبلى متهم نمود، حالا يكى وزير شما و يكى والى شما ولى شما اصلاً نمى گوييد كه كى راست ميگويد و كى نه؟
آقاى مرتضوى بعداً گفت كه جنگ نيابتى منافع ايران و عربستان در افغانستان بسيار واضح است، حالا كه محرم فرا رسيده، بايد از شوراى هاى سراسرى علماى افغانستان و علماى تشيع جداً تقاضا شود تا كارها را درست مديريت نمايند تا خداى نخواسته مشكلات ايجاد نشود.
بعداً نوبت به آقاى ترشتوال رييس موسسات تحصيلات عالى خصوصى وزارت تحصيلات عالى رسيد. ترشتوال گفت كه تدوير موفقانه انتخابات ضرورى است و چهار مرحله دارد: قبل از مبارزات انتخاباتى، جريان مبارزات انتخاباتى، بعد از انتخابات و انتقال قدرت. وى گفت كه نظام بايد قانون را تطبيق نمايد. انتخابات بايد تخصصى تدوير شود. چهره هاى حقوق دان استخدام شود و در نتيجه انتخابات سالم انتقال مسالمت آميز قدرت صورت بگيرد.
آقاى ترشتوال در اخير گفت كه مدير انتخابات بايد يك شخصيت سياسى نه بلكه كسى باشد كه اهليت قضايى، سياسى و تخنيكى داشته باشد.
له دې وروسته ملالۍ شينواري ته وار ورسېد. ملالۍ وويل چې د ټاكنو په قانون كې بايد د مجازاتو فصل زيات شي. اوس په افغانستان كې سياستونه په شخصي گټو ولاړ دي. دلته بايد بريدونه(سرحد) يو مشروع ارگان وټاكي. مثلاً ډاكتر عبدالله ته بايد وويل شي چې څومره معامله كولاى شي او له چا سره؟
ملالۍ شينوارې د ښځو په هكله وويل چې په افغانستان كې د ښځو سمبوليك حقونه بايد په واقعي حقونو بدل شي. ښځه دلته د انسان په توګه غږ نه شي پورته كولاى. پوليس په ښځه تېرى كوي او قاضي ورته وايي چې يو يا دوه څپېړې څه مانا لري، حوصله وكړه.
بيا د افغانستان سفما مشر ښاغلي ضيا بوميا نوبت شو. بوميا وويل چې نظام مجبور دى چې قانون نقض كړي. كه ټاكنې نه كوئ، قانون نقض كېږي او كه يې كوو، لكه په غزني كې، بيا هم قانون نقض كېږي. بوميا وروسته رييس جمهور مخاطب كړ چې راځئ رښتيا ووايو چې له ارغندى او چارآسياب ها خوا ټاكنې كولاى شو؟ ولسمشر وويل چې (نه).
ښاغلي بوميا وويل كه امنيتى تړون په بيړه چمتو شي، د افغانستان په زيان به وي او دا ډېر وخت او كار غواړي. حامدكرزي په دې وخت كې بيا غږ وكړ چې نوي تړون به د پخوا په شان نيمگړى نه وي.
ښاغلي بوميا په ځينو رسنيو نيوكه وكړه چې ملي بڼه نه لري او د افغانستان د گټو په خلاف خپرونې كوي. كرزي صيب غږ پرې وكړ چې نومونه واخله. بوميا وويل لكه د محسني، محقق او دوستم ټلويزيونونه چې ملي نه دي.
آقاى بوميا بعداً گفت كه رسانه ها در انجام كارهاى بزرگ ملى نقش بسزائى دارند. مثلاً وقتيكه حمله مجاهدين و مؤتلفين آنها بالاى جلال آباد در وقت داكتر نجيب الله در نتيجه رشادت نيروى هاى مسلح افغان به شكست انجاميد، درينجا رييس جمهور فوراً از مايك خود گفت كه (خوب شد كه شكست خوردند) و ضيا بوميا ادامه داد كه 60% سهم را نيروهاى مسلح و 40 فيصد باقيمانده را تلويزيون ملى افغانستان داشت كه بسيار منظم، سنجيده و منطقى تبليغات ميكرد. حالا شما هم تلويزيون و هم رسانه هاى چاپى داريد، كمر وزير اطلاعات و فرهنگ و رييس تلويزيون ملي تان بشكند كه كار ها را درست تنظيم كرده نمى توانند.
درين وقت حامدكرزى گفت كه بعضى خلقى ها و پرچمى ها اينجا هستند، مجاهدين خفه نه شوند، مثلاً سليمان لايق اينجا حضور دارد. استاد خلق و پرچم استاد خوب بود، اما استاد ما دزد است، پر از فساد است و چلباز!
سخنران اخير جلسه آقاى ضيا رفعت سخنگوى كميسيون سمع شكايات قبلى بود. تا وقتيكه وى عقب مايك قرار ميگرفت، آقاى شلگرى كانديد ناكام دور قبلى انتخابات ولسى جرگه از غزنى گفته ميرفت كه نتايج انتخابات قبلى غزنى محصول كار رفعت است كه غلطى هاى بسيارى را مرتكب شده است.
آقاى رفعت گفت كه دولت بودجه وزارت اطلاعات و فرهنگ را زياد كند تا در محتوى رسانه ها تغيير آورده بتواند. امريكا هر جا كه ميرود اول به تبليغ ميپردازد. رفعت از رييس جمهورى سوال كرد كه شما خود رسانه داريد، تلويزيون داريد، چرا از رسانه هاى خصوصي شكايت مى كنيد؟ دربين دولتى ها سياست مشترك وجود ندارد، به عوض حركت موازى يكدگر را قطع ميكنند. وزير عليه والى و قوماندان عليه وزير در سطح رسانه ها صحبت ميكنند.
ښاغلى رفعت گفت كه ازادى بيان به تنهايي كفايت نمى كند، آزادى بيان اين نيست كه مردم صحبت بكنند، بلكه آزادى بيان اين است كه سخنان مردم شنيده نيز بايد شود.
رفعت گفت كه از 17 مليون كسانيكه واجد شرايط راى دهى هستند و كارت دارند، در انتخابات گذشته 4 مليون نفر شركت كرده بودند. حالا اگر كسى در انتخابات بعدى 51% راى بگيرد اين مى شود 14% تعداد مجموعى افراد داراى كارت راى دهى. طبعاً اين حكومت ضعيف خواهد بود و اين خلاى ضعف را بايد قرارداد جديد امنيتى بآ امريكا پر كند. موضوع مصؤنيت قضايى مجرمين نظامى امريكايى بايد بسيار رسانه اى نه شود. ما به 2014 ميرويم كه در واقع نقطه چرخش در تاريخ افغانستان محسوب مى شود.
بعد از سخنان رفعت، رييس جمهور رشته سخن را در دست گرفته و خطاب به حاضرين گفت كه بعضى از سخنان اين چنين مجالس قابل نشر است و بعضى نه. وى گفت كه ما درينجا پوست كنده و خودمانى صحبت ميكنيم. وى مسوولين روزنامه هشت صبح را مخاطب قرار داده، گفت كه اين دوستان فقط يك روز بعد از جلسه قبلى بعضى سخنانى را نشر كرد كه بايد نميكرد. وى بعداً به نشست جارى اشاره كرده گفت كه ما روابط دو جانبه ميخواهيم. امريكا بايد افغانستان را بحيث يك كشور آزاد، مستقل و صاحب ديد قبول كند. ما برايشان ميگويم شما كارهاى خود را در منطقه پيش ببريد، ولى ثبات و امنيت افغانستان را نيز در نظر بگيريد. امريكا بايد ثبات سياسى افغانستان را قبول كند. امريكا علاقه ندارد افغانستان صاحب زيربناها شود. امريكا علاقه ندارد كه درينجا برق توليد شود و ما را از واردات بى نياز سازد.
آقاى ترشتوال در مورد انتخابات آينده فيصح صحبت نمود كه بايد بدقت شنيده شود. وى در ادامه گفت كه فريور نميدانم چرا موضوع ديورند را مطرح ساخت؟ فعلاً وقت مطرح كردن ديورند نيست. مردم ما در 116 سال گذشته اين خط را نه پذيرفته ولى به جنگ هم نرفته اند. وى گفت كه مارشال فهيم نيز درينمورد با من هم عقيده است. در سفر اخير ما به هند، رييس شوراى فرهنگى كل هند گفت كه روابط بين مردمان اين خطه از سرحدات و قوانين بالاتر است. وى گفت كه جادۀ تجارتى كابل (احتمالاً) پشاور- دهلى – چيتاكانگ (بنگله ديش) را شيرشاه سورى اعمار نموده.
در بمبى انيل كپور هنرمند معروف هند آمد و بمن گفت كه من اصلاً از پكيتا هستم و پشتو- صحبت كرده ميتوانم. لهذا ديورند وقت كار دارد. فعلاً اگر ديورند را بپذيريم، آنها هندوكش و آمو را خواهند خواست.
رييس جمهور بعدآً به موضوع قرارداد امنيتى با امريكا تماس گرفته گفت كه اهداف افغانستان بايد درين قرارداد رعايت شود. په پاى كې ولسمشر وويل چې په هند كې يو مازديگر دوه ښځې راغلې خو بېلې- بېلې. يوه سونيا ګاندي وه چې د حكومت مشره ده او بله د مخالف گوند مشره وه. مخالفې وويل چې هر څه چې د هند حكومت يې له تاسو سره لاسليك كوي، زموږ لاسليك دى او ورسره موافق ياستو؛ نو گرانو مطبوعاتيانو د افغانستان لويې گټې په پام كې ونيسئ. امريكا بايد په نوي امنيتي تړون كې زموږ معقولې خبرې ومني. امريكا د تلو نه ده، دلته يې ډېره پانګونه كړې؛ تاسو مطبوعاتيان په دولت او حكومت فشار راوړئ چې سم امنيتي قرارداد لاسليك كړي.
ولسمشر حامدكرزي په پاى كې وويل چې امريكا كه د دنيا خاني غواړي، افغانستان دې ټېنگ كړي؛ ځكه ټول حريفان يې دلته دي. امريكا به هرو مرو زموږ گټې مني، ځي الله مو مل شي. ژر بيا وينو.
جلسه بعد از اذان نماز عصر به پايان رسيد و فيصله بعمل آمد كه سلسلۀ اين ديد و بازديد ها در آينده نيز ادامه يابد.
خواننده گان عزيز! با رعايت اصل محرميت و تقاضاى رييس جمهور از درج بعضى سخنان جناب شان، مخصوصاً به ارتباط امريكا و مسايل امنيتى افغانستان، درين نوشته صرف نظر گرديده است.
پايان