اگر امروز اقدام نکنیم فردا دیر خواهد بود

اهمیت زبان ها درتکنولوژی جدید و آینده

و منافع ملی کشورهای مربوط به آن

بخش اول

هدف این نوشته: این مقاله که بصورت سلسله وار نشر خواهد شد در آن کوشش بعمل می آید تا هشداری باشد به موقعیت ناهنجار و خطرناک زبانهای ملی و رسمی افغانستان در جهان تکنولوژی کمپیوتر ساینس (تکنولوژی اطلاعاتی). به منظور فهمیدن بیشتر موضوع نخست این مقال روی بـُـعد تخینکی تکنولوژي جدید، اصطلاحات و ساختمان آن بحث می کند. ثانیا ً بر مبنای آن سعی بعمل آمده تا اهمیت این هشدار نهایت وخیم و بی توجهی به اثرات مهم بعدی آنرا بالای زبانهای ملی  نشان بدهد و بدینگونه پرده از روی موقف ناهنجار و خطرناک فعلی و آیندۀ آن صریحأ برداشته شود. آیا میخواهیم دست نگر دیگران باشیم؟ و تحت تأثیر تخنیکي و زبانی آنها قرار گیریم؟ و یا اینکه خود مستقلانه دست بکار شده و با حفظ هویت ملی خویش هم در راستای رشد زبانها و حفظ میراث هایملی کار کنیم و هم از آن منفعت اقتصادی بدست آوریم. این مقاله بر محور همین نکات تمرکز یافته است.

جهان تکنولوژی، خاصتاً کمپیوتر ساینس، در آستانۀ یک تحول بزرگ قرار دارد. تحول به این معنی که کمونیکیشن (افهام و تفهیم) بین «انسان و انسان»، بین «انسان و ماشین» و بین « ماشین و ماشین» به صورت کـُل بدون درنظرداشت زمان و مکان، موانع تخنیکی، اقتصادی و سیاسی، انکشاف سعودی خود را می پیماید و راه را برای گذار از یک جامعۀ صنعتی به یک جامعۀ معلوماتی باز میکند، که در آن ادغام زبان ها در آپریتینگ سیستم ها و سافت ویر اپلیکیشن ها نقش مهمی را برای نیازمندان و استفاده کنندگان آن زبان ها دارد. ولی با تأسف دیده میشود که  در آپریتینگ سیستم های جدید و سافت ویر اپلیکیشن های جدید هر دو زبان رسمی افغانستان (پشتو و دری) بصورت معیوب داخل شده اند که در متون آینده بر آن روشنی انداخته میشود.

این مقاله از لینک ذیل بخوانید

Pashto_Dari_languages_in_new_technology_By_Kabir_Qais.pdf