لراوبر ویب پاڼه لراوبر يو افغان – تازه خبرونه
طریقه بهتر صرف غذا و مایعات در ماه رمضان و چگونه دست آورد های صحی روزه را نگهداریم؟
سرطان 1391
هریکی از هدایات قرآن برای سعادت دنیوی واخروی انسان دارای ابعاد متعدّداست. روزه که یکی از پنج بنای اسلام است نیز دارای د فواید زیاد دنیوی و اخروی میباشد. در جمله فواید دنیوی روزه بهبود صحت جسمی و روانی انسان شامل بوده و علم طب با گذشت زمان کشفیات بیشتر وبیشتر فواید روزه راکرده و خواهد کرد.
کشف جدید (2012) در مورد فواید صحی روزه
متخصصین انستتیوت ملی تحقیقات عمر انسان، در ایالت بالتیمور امریکا اعلان کردند که تجارب آنان نشان میدهد که روزه سلولهای جدید را در مغز بوجـــــــود می آورد. نمــوی سلولها در قسمتی از مغز (Hippocampus) صورت می گیرد که جای حافظه و تعقل انسان است. این کشف برای آن پر اهمیت است که چنین نمو برعلاوه بهبود حافظه، تعقل و آموزش چیز های نو، ممکن است باعث تقلیل واقعات امراض مغزی چـــــــون (Alzheimer) (فراموشی شدید زمان پیری) وفلــــــــج مغـــــزی (Parkinson’s Disease) گردد.
یکی دیگر از فواید صحی بسیار مهم روزه که در سالهای آخر کشف ګردیده وقایه انسان از مرض قلبی است. محققین طب در ایالت یوتای امریکا باین کشف نایل آمدند. و از آنچه تا حال پرده برداشته شده اینست، که روزه هورمون نشو و نمو(Growth Hormone) را در خون روزه دار ۲۰چند زیاد میسازد و فعالیت این هورمون باعث تغیرات متعدّد صحی ګردیده که یکی آن بهبود صحت قلب است. بر علاوهء روزه ، سپورت بدنی نیزهورمون نشو و نمو(Growth Hormone) را در بدن ازدیاد می بخشد لذا خوب است آنهاییکه می توانند، در هنگام روزه سپورت را نیزانجام دهند.
روزه همچنان باعث تخلیه بدن از مالیکول های مضر (Toxins) ګردیده و التهاب عمومی بدن را کاهش می بخشد و این اثر روزه باعث جلوګیری وقوع تعداد زیاد امراض میگردد .
بدن انسان بعد از 8 ساعت روزه به مصرف کردن مواد گلو کوز خویش که در جگر ذخیره کرده آغاز می نماید.
این ذخیره بعد از چند روز روزه به مصرف می رسد ودرین مرحله بدن از چربی که در نقاط مختلف بدن ذخیره کرده مصرف می نماید.
در هنگام روزه وقتیکه انسان از چربی بدن برای انرژی کار می گیرد، مواد متعدد دیگر را که در چربی بدن ذخیره گردیده وباعث امراض میگردد نیز از بدن دور ساخته و اطراح میدارد واین مواد شامل ذرات مضر هوایی آلودۀ شهر هاست که در مواد شحمی انسان جا گرفته اند. در زمان دور کردن شحم ، بدن کلسترول خون را نیز کم میسازد واین تغیر خیلی صحت بخش است. برخی از تجارب مشترک روزه داران مخصوصآ کسانیکه روزه را بصورت درست آن ګرفتند، اینست که روزه باعث خوشی روانی ایشان ګردیده و فکروفهم شان تیز تر و روشن تر میګردد و همچنان انرژی بدن شان خیلی بالا می رود.
یکی از میکانزم چنین تغیرات روانی از نګاه بیالوژی انسان اینست که در هفته دوم ماه روزه و بقیه آن ترشح هورمون های اندورفن (Endorphins) در خون نیز زیاد میگردند این هورمون ها انسان را آرام ، خوش وبیدار نگهمیدارد و لذا هورمون های اندورفن صحت روانی انسان را خیلی بهبودی می بخشد. کمبود اندورفین در مغز انسانها یکی ا زفکتور هایست که شخص را وا میدارد تا در جستجوی مواد نشه آور باشد. برخی از معتادین به کمبود شدید اندورفین دچارند.
از اینکه روزه می تواند ترشح هورمون اندورفین را بالا ببرد، گرفتن درست روزه در بین جوانان می تواند در کاهش اعتیاد به مواد مخدر رول مهم را داشته باشد.
. یکی دیگراز دست آوردهای خیلی مهم روحی ماه مبارک رمضان اینست که اراده انسان برای کنترول خواهشات نفس، خیلی قوی میگردد. برای مثال برخورد وعکس العمل روزه دار در مقابل کسیکه وی را ناسزا گفته اینست که وی مطابق ارشادات اسلام جواب بدهد که “من روزه دارم”. این نوع برخورد روزه دار در آن قسمت از محتویات شخصیت وی تعدیل می آورد که علمای روحیات آنرا ایگو (نفس اماره)نامیده اند. مهار ساختن ایگو باعث تقویت اخلاق تواضع، دلرحمی ، درک بهتر حقایق وقضاوت عادلانه میگردد.
طریقه بهتر صرف غذا و مایعات
اکنون که از روزۂ درست (مطابق طب) نام بردیم لازم است در ایام مبارک رمضان نقاط چند که مراعات آن فوائید جسمی و روانی روزه دار را بیشتر می سازد عرض ګردد:
1- خوردن زیاد غذا بعد از افطار روزه و آن هم غذاهای خیلی چرب و یا خیلی شیرین فوائید صحی روزه را زایل میسازد. درماه مبارک رمضان مخصوصاﹰ در هنگام سحور باید غذای مصرف گردد که در آن الیاف (Fiber) زیاد بوده و نیز دارای مواد نشایسته مغلق و پروتین باشد. این نوع غذا ها عبارت اند از سبزیجات ، میوه جات ، دال، نخود، لوبیا ، نان سبوس دار وغیره.
پوست میوه جات دارای الیاف صحت بخش است ومصرف غذا های مملو از الیاف به آهستگی هضم گردیده وشخص روزه دار به مشکلات کمی انرژی درطول روز دچار نمیگردد. در هنگام سحور غذا همچنان باید دارای مواد پروتینی وکمی شحم باشد .غذا های پروتین دار عبارت اند از گوشت، لوبیا، نخود، دال، ماهی، تخم مرغ ،ماست ، شیر وغیره که باید در خوردن آن طریقه مسنونه که صرف غذا قبل از آنکه سیر ګردیم، بس نمائیم، مراعات ګردد.
2- از خوردن غذا هائیکه در روغن سرخ شده باید جداً پرهیز گردد. استفاده از پکوره ، سمبوسه ، چپس کچالو وغیره غذا هائیکه در روغن سرخ میگردد وعادت مردم ما در ماه روزه گردیده به صحت مفید نیست. همچنان خوردن شیرینی باب در ماه روزه (غیر از شیرنی ائیکه در میوه جات موجود است) برای صحت مفید نمی باشد. (در کیک وکلچه ائیکه درین منتطقه جهان پخته میگردد نه تنها روغن زیاد است بلکه روغنیکه در آنها استعمال گردیده اکثرآﹰ روغن های غیر صحی میباشد. روغن نباتی جامد که اکنون در بازار های کشور به فروش می رسند ، روغن صحی نیست).
3-مشکل بزرگ مردم در ماه روزه تشنگی است. برای رفع این مشکل لازم است که شبانه بعد از افطار مایعات زیاد نوشیده شود تا مایعات ضایع شده جبران گردد. همچنان، در وقت سحور مایعات زیاد که بهترین آن آب پاک صحی (نه کوکاکولا وغیره نوشیدنی های ګاز دار) است نوشیده شود. در هنگام روزه استعمال مایعات که در آن مواد کافین باشد به حد اقل مصرف گردد. نوشابه کافین دار عبارت اند از کوکاکولا، چای، قهوه، وغیره . دلیل اینکه این نوشابه ها استعمال نگردند، اینست که کافین یک ماده ۥۥمدر است وباعث اطراح آب از بدن میگردد وکمی آب بدن باعث امراض ومشکلات صحی متعدد شده می تواند. از اینکه امسال ماه روزه در فصل گرما آمده ، مایعات بدن توسط عرق ضایع میگردد وبا ضایع شدن مایعات یک تعداد از منرالهای بدن بشمول نمک بدن نیز کم میگردند. لذا توصیه میگردد که اگر داکتر شما را از نمک پرهیز نداده باشد، مقدار نمک خود را در هنگام سحور کمکی زیاد بسازید. در یک پیاله آب اگر کمکی نمک را با آب لیموه مخلوط کنید مفید خواهد بود. شما همچنان می توانید پاکت های (نمکول) را که برای تداوی اسهالات در بازار موجود است خریداری کرده ویک مقدار خیلی کم آنرا با آب مصرف کنید. این کار شما باعث آن میگردد که مایعات ومنرالهای بدن تان در ماه روزه کم نگردند وهم از مفاد صحی روزه برخوردار گردید.
اطفالیکه عمر شان از 8 سال کم تر است از نگاه طب نباید تمام ماه رمضان را روزه بگیرند. از نگاه طب مادران با ردار و شیرده نباید روزه بگیرند واینکه چگونه روزه را جبران کنند از ملا امام صاحب مذهب مربوطه خود فتوا بگیرند.
کسانیکه به امراض سنگ گرده مبتلا اند، یا مرض شکر دارند ویا فشار خون شان بلند است لازم است که با داکتر خود مشوره کنند که آیا روزه بگیرند یا خیر وباساس نظر داکتر تصمیم بگیرند.
ماه رمضان ماه تقویت اراده ونجات انسان از عادات مضر است این ماه بهترین وقت برای خلاصی از اعتیاد به سگرت ، الکول ومواد مخدر است. از برکت این ماه باید استفاده کرد تا به تدریج خود را از عادت خطر ناک سگرت ، الکول ومواد مخدر نجات دهیم.
چگونه دست آورد های صحی روزه را نگهداریم؟
انسان سرشت دوگانه دارد، سرشت جسمی و سرشت روحی. صحت کامل در تعادل بین این دو سرشت ماست. روزه صحت هر دوی این سرشت مارا بهبودی می بخشد و تعادل بین این دو را بوجود می آورد.
این یک دست آورد خیلی مهم روزه است و لازم است که این دست آورد روزه را تا روزه آینده تا حد توان نگهداریم.
برعلاوه توصیه ها و هدایات اسلامی امامان محترم مساجد و تکایا، لطفآ نقاط آتی را در نظر ګرفته وعملی بدارید:
در ماه روزه شحم بدن کم میگردد و این تغیر شامل کم شدن کلسترول خون است، پایان آمدن کلسترول خون (مخصوصاٌ کلسترول بد خون (LDL برای صحت قلب و مغز بسیار مفید است اما در ماه روزه فعالیت استقلاب (قدرت هضم و به مصرف رسانیدن غذا برای تولید انرژی) بدن ما نیز کم میگردد و این برای آنست که بدن ذخیره های انرژی خود را در زمان روزه داری ویا زمان قحطی بصورت خیلی اقتصادی بمصرف برساند. ما با همین فعالیت کم شده به استقبال عید می رویم و اگر در خوردن غذاها احتیاط نکنیم و به اصطلاح بعد از ختم روزه در هنګام عید و بعد از آن پرخوری نمائیم چون فعالیت استقلاب بدن پائین است بسیار به زودی وزن بدن ما زیاد میگردد و کلسترول خون نیز بالا می رود. پس توصیه من اینست که بعد از روزه غذا کم مصرف گردد مخصوصاً از غذاهای روغنی ویا بسیار شیرین باید خیلی کم استفاده گردد. و در عوض سه بار غذا شما می توانید چهار یا پنج بار در روز غذا مصرف کنید ولی هر بار غذا را خیلی کم مصرف کنید. تعداد دفعات مصرف غذا در روز باعث آن میگردد که به تدریج استقلاب بدن شما فعال تر گردد. تعّدد دفعات مصرف کم غذا از رسوب شحم و چاقی نیز جلوگیری میکند.
خلاصتآ باید عرض کرد که در روزهای عید و هم در طول هفتهٴ بعد از آن غذا کم مصرف گردد و غذا شامل سبزیجات و میوه جات باشد وهم مایعات صحی زیاد مصرف گردد(لا اقل ۸ګیلاس در ۲۴ ساعت).
(2 درمورد صحت روحی و روانی باید عرض کنم که اګر روزه بصورت درست آن یعنی با رعایت تمام ارشادات اسلامی وطبی که مربوط به روزه است ګرفته شده باشد، دست آوردهای متعدد روانی دارد و مثلیکه در فوق تشریح گردید، روزهء درست در آن قسمت از محتویات شخصیت روزه دار تغیرات مثبت می آورد که علمای روحیات آنرا ایگو (نفس اماره)نامیده اند. مهار ساختن ایگو باعث تقویت اخلاق تواضع، دلرحمی ، درک بهتر حقایق وقضاوت عادلانه میگردد. نگهداشت این تغیرات مثبت بکمک “صبر والصلواۃ ” در یازده ماه بعدی سال قدمیست در جهت تزکیه نفس روزه دار و بهبود صحت روانی و اجتماعی وی.
بعون خالق لا یزال عملی کردن این توصیه ها باعث آن خواهد شد که از روزه ماه مبارک رمضان بهره بیشتر و دوام دار تر داشته باشید . بامید سعادت مسلمانان و به امید صلح و سلم در کشور.
دکتور فیض لله کاکر، وزیر مشاور مقام عالی ریاست جمهوری در امور صحت و تعلیم
