لوی څښتن تعالي ج وانسان ته بې قيمته نعمتونه ورکړي دي پۀ دې ټولوکي زړۀ اودماغ ډېر ارزښت لري : زړۀ پاچا اودماغ ئې دوزير حيثيت لري ځکه نودماغ يوغټ اوهېښوونکی قوت دی . دهمدې عضو(برخي) پۀ درلودلوسره انسان پرټولومخلوقاتولوړ اوغټ مقام لري ، انسان ته ځکه اشرف المخلوقات وائې چي همدادوه څېزونه (زړۀ ، دماغ) لري هرساکښ دحافظې (ياداښت ) توان لري خودانسان داقوت هم دټولوساکښوڅخۀ زيات دي .
دنسيان (هېري) پېژندنه :
نسيان (هېره ) داهغه ناروغي ده چي ، دزړوخبروڅخۀ علاوه نوي خبرې ئې هم هېرېږي اوان تردې چي ددوهم ځل ديادېدوڅخۀ وروسته ئې هم کارنسي ورڅخۀ اخيستلای ، اوورسره جوخت دماغ هم درسته نتيجه نسي ورکولای .
دنسيان( هېري) سببونه :
ددې ناروغۍ اصلي عامل دادی چي کلۀ پردماغ رطوبت زيات سي نونرم شی ، اوياهم چي کلۀ رطوبت کم نسي نوبيا دماغ وچ سي ، پۀ دې صورت کي داناروغي منځته راځي داناروغي دشرابواونورونشيي موادوداستعمال ، غم ، غصه ، دتکليف اوغم زياتوالي دګرموشيانوزيات استعمال ، دسرزخم ، پۀ ګرځ اغبار کي دډېروخت لپاره تم کېدل اوياهم ورته ترډېره وخته پوري کښېناستل دي ، پۀ پورتنيوحالاتو کي دبدن وينه کمېږي ، ورسره ددماغ وينه هم کمه اووچه شی ، همدارنګه دوامداره دهضمې خرابوالی دوامداره نزله اوزکام درلودل دورځي زيات خوب چي پۀ دې سره دبلغم زيا ته برخه پۀ وينه باندي ګډېږی اودماغ ورسره نرم سي ، ځکه نوهېره ډېره سي دشنو ګشنيزو زيات استعمال اوبدبوئې پۀ وينه کي زهرجن کيفيت پيداکوي اوهېره زياتېږي .
نښي : دنشيي موادودزيات استعمال پۀ وجه سره وينه کمېږي اوسږی وچېږي خوب ئې کم اوياهم نه ورته راځي ، قبض موجودوي ، دلږکاروروسته دردپيداکيږي اوپرسترګوئې کلۀ کلۀ هم توره پرده وغوړېږي ، کچيري دوامداره نزله ، زکام اودهضميې کمزوري موجوده وي ، نوپۀ دې صورت کي دماغ مرطوب (لوند)
کيږي ناروغه ته زيات خوب ورځي دپزي اوخولې رطوبت ئې ختمېږي ، مخ ئې ابلک ابلک اويا بورټکي پيداکوي ، اوورسره يوځای ئې دخولې ذائقه (خوند) پۀ لږ ېدوسي .
علاج :
لومړی اصلي سبب ئې معلوم اودعلاج کوښښ ئې وکړۍ دغه سړی دي سهاراوماښام وبڼواوشنوځايونو(نڅاو) ته ځي ، خپل طبيعت دي همېشه خوشحاله اوتازه ساتي ، دغم اوتکليف څخۀ بايد کوښښ وسي ، چي ځانونه ګوښه کړي ، خوشبواوعطربايد استعمال کړی ، ښکلی اوبوي لرونکي ګلان هميشه بوي کړي هضميه برابره کړی ترڅومووينه ډیره او دماغ مو قوي سي اودښه غذاخوړل هم مه هېروئ .
نوربیا