کور / هراړخیز / پاړس که ایران، د رسنیو مسئولیت

پاړس که ایران، د رسنیو مسئولیت

دوه اونۍ د  مخه مونږ د رسنیو له لارې په برېتانیا کې د ځینو نوو تر سره شوو علمي څېړنو لومړنۍ پایلې خپرې کړې چې پر بنسټ ېې د ننني ايران د بېلابېلو توکمونو جنیتیکي مطالعې ښودلې  ده چې دا توکمونه په خټه آریایي نه دي. مونږ دا هم رایاد کړل چې څه د پاسه نیمه پېړۍ د مخه د ننني ایران د هغه مهال شاهي حکومت د خپل هېواد نوم په ایران بدل کړ، او له نړیوالې ټولنې یې وغوښتل چې نور د دوي هېواد د ایران په نوم وپېژني. دا کار په داسې حال کې وشو چې د افغانستان تاریخپوهانو، داسې ویل کېږي چې، د پاړس د شاهي حکومت په دې ګام ژورې اندېښنې وښودې. د دې لامل دا  و چې د ایران ټکی په تاریخي توګه هغو سیمو ته کارول شوی دی چې د تاریخي افغانستان په بریدونو کې راځي. ځیني څېړونکو همغه وخت د پاړس د توکمي جوړښت او لرغوني تاریخ په پام کې نیولو سره ایران د دې هېواد لپاره یو ناسم او غلا شوی نوم وبله.


په تېرو څه د پاسه درې لسیزو کې د افغانستان  روان سیاسي او  وسله وال کړکېچ د افغانستان رسمي او نارسمي څېړنیز مرکزونه او پوهنتونونه کمزوري کړل، او د افغانستان د پرې څېړونکي یې یا خوار کړل، او یا همدې ګاونډي هېواد په خپله ګټه مغزمینځلي کړل. د دې په پایله کې د پاړس آخوندي حکومت په دې درې لسیزو کې د افغانستان د معنوي شتمنیو په ړنګولو کې ښه خلاص لاس درلود. نه یوازې دا چې د افغانستان د ارشیفونو او موزیمونو د ت‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍اریخي شتو په فزیکي ړنګولو یې سرپه ونه کړه، بلکې د دې ولس په تاریخي ویاړونو یې هم خېټه واچوله. د افغانستان نامتو تاریخي شخصیتونه لکه مولانا جلال الدین بلخي، فردوسي، سنایي، سید جمال الدین افغان یې نړیوالو ته خپل وپېژندل. د افغانستان فرهنګي خوځښتونه یې سبوتاژ کړل. د افغانستان تاریخي نومونه لکه سیستان، هلمند، خراسان او نور یې یوازې د ځان وبلل. د جعلي څېړنو په مټ یې نړیوالو ته افغانستان خپل د یو تاریخي ولایت په توګه وپېژنده. د افغانستان د لاسي نسخو او تاریخي موندنو د ناسم جوتولو لپاره یې پیسې ولګولې، او افغانستان ته یې په کور دننه غلیمان وروزل. د افغانستان ملي ژبه پښتو یې تل په سپکه یاده کړه او د یو سیمه اییز ګړدود نوم یې ورکړ.


اوس د دې وخت  رارسېدلی دی چې افغانان په علمي او مطبوعاتي هڅو د خپلو معنوي پولو ساتنه  وکوي. د دې لسیزو په اوږدو کې چې پاړس د فغانستان د کړکېچ نه په ګټې اخیستلو سره د سیمې د تاریخ په اړه کوم جعلي “فکتونه” جوړ کړي دي هغه د نوو او علمي څېړنو په مټ ډاګيزه کړي.


په دې جعلي فکتونو کې یو هم د پاړس هېواد اوسنی  نوم (ایران) دی. مونږ په تېره لیکنه کې په ګوته کړه چې څنګه د کامبرېج پوهنتون نوو ارثي څېړنو جوته کړې ده چې د اوسني پاړس د اوسېدونکو ډېری برخه له آره اریایان نه دي، نو په دې بنسټ ایران د پاړس لپاره ناسم نوم دی. د دې سربېره ایران په تاریخي توګه آریایي هېواد ته یو اړوند نوم دی، او لکه نورو ورته ټکو په څېر باید د د دې سیمې د ګډې تاریخي ترمینالوژي برخه وي، نه د یو هېواد په انحصار کې.


د پوهېدو وړ ده چې د  افغانستان دولت د خپلو څرګندو مجبوریتونو له مخې د اوس لپاره د پاړس دولت سره داسې یو سنګر نه شي نیولی  چې د افغانستان کمزوري شوي حکومت ته ننګونې ډېرې کړي. اوس مسئولیت د افغانستان د غیر دولتي مرکزونو او رسنیو ده چې د پورته یاد شوو مسئولیتونو پړه په غاړه واخلي.


د یو اغېزمن پیل په توګه باید د افغانستان ټولې خپلواکې رسنۍ په خپلو خبرونو، راپورتاژونو، سریزو او لیکنو کې دا ګاونډی هېواد په ایران نه بلکې په خپل اصلي نوم پاړس یاد کړي. اړتیا ده چې ولس او نړۍ د داسې کولو په اړتیا خبره شي، او د ورته مطبوعاتي فعالیتونو لمن پراخه شي.