امير کرور و دودمان او

عمومي ځانګړني:
ژبه: دري، پښتو، انګليسي
چاپ کال: ۱۳٦۱ ش
خپروونکی: د افغانستان د علومو اکاډيمي
د مخونو شمېر: ۳۴ + ۴۰ + ۲۳ = ۹۷
پارسي متن: ۳۴ مخه
پښتو ژباړه: ۴۰ مخه
انګليسي ژباړه: ۲۳ مخه

موضوع او پېژندنه:
 کتاب د پښتو ژبي د لومړي معلوم شاعر امير کروړ سوري (۱۵۴ مړ) او د هغه د کورنۍ پېژندني ته ځانګړی سوی دئ، چي په دري ژبه کي د لوی استاد د بې مثاله څېړني او ژوري پلټني يوه کوچنۍ نمونه ده، علامه صاحب  پر نوموړې تاريخي موضوع باندي په اووه لسو مستقلو عنوانونو کي ږغېدلی دئ، چي د هر عنوان موضوع ئې د خپل ځانګړي تاريخي ميتود په تعقيب په خورا عالمانه ډول سپړلې او څېړلې ده، نوموړي اووه لس عنوانه په دې ډول دي: (د سور تاريخي سوابق، د غور سوريان، د غور سوريان او د شنسب کورنۍ، امير کروړ جهان پهلوان، وياړنه د امير کروړ جهان پهلوان، د امير کروړ شعر ته يوه کتنه، د سوري کورنۍ د حکمرانانو بقايا، ماهوی سوري، سوري د خراسان عميد، شين اسپ (شنسب) بن خرنک، امير فولاد غوري شنسبي، جهان پهلوان امير کروړ، امير ناصر د امير کروړ زوی، امير بنجی بن نهاران، امير سوري بن محمد، امير محمد بن سوري، د غور د شنسباني شاهانو فرمانروايي په غور او خراسان کي).
د علامه مرحوم دغه تاريخي رساله مخکي تر دې چي په کتابي بڼه خپره سي په لومړي ځل د خراسان مجلې د دوهم نشراتي کال (۱۳٦۱ش) په څلرمه ګڼه کي د ضميمې په شکل خپره سوې ده. د خراسان مجلې په دغه ګڼه کي د علامه صاحب درې تحقيقي رساله ډوله مقالې د پايڅوړ په ډول خپرې سوي دي. لومړۍ مقاله ئې د (نظريۀ جهانداری خوشحال خان خټک( )) په عنوان، دوهمه مقاله ئې (پټه خزانه [ګنج پنهان]( )) تر سرليک لاندي او وروستۍ ضميمه همدغه د امير کروړ د کورنۍ په باب ليکل سوې رساله ده چي د (امير کروړ و دودمان او) تر سرليک لاندي خپره سوې ده.
د دغودرو سرو ضمايمو په سر کي خراسان مجلې په خورا يوه کوچني يادښت کي د (ياد آوری) تر سرليک لاندي داسي ليکلي دي:
“خراسان ارګان نشراتی زبان و ادب دری است و بدانسانکه پيداست بايد تنها دست به چاپ و نشر مطلبها و موضوعهايی بيازد که پيرامون زبان و ادب دری باشد و روشنګر نکته هايی درين زمينه. مګر درين شماره به مناسبت برګزاری سيمنيار بين المللی امير کرور در سال ۱۳٦۳( ) و بنا به امر مقام صلاحيتدار سه مقاله از نوشته های پوهاند عبدالحی حبيبي په نشر آمده است”( ).
د کتاب په سر کي د اميرکروړ يو تصوير رسم سوی دئ چي پر آس ناست ليدل کېږي، تر هغه وروسته د کتاب اصلي موضوع شروع سوې ده، کتاب نه فهرست لري او نه هم په سر کي د نورو رسالو په ډول د علامه صاحب کوم يادښت. د امير کروړ او د ده د ټبر، کورنۍ او وروستيو بقاياو په باب دغه په زړه پوري څېړنه پر سپين کاغذ د حروفي ماشين په ذريعه چاپ سوېده.
 د نوموړي اثر پښتو ژباړه تر دري متن وروسته چاپ سوې ده. د پښتو ژباړي لپاره يو دوه مخيزه يادښت ليکل سوی دئ، په هغه کي د اميرکروړ د سيمينار د علمي کميسيون هغه پرېکړه تشريح سوې چي د امير کروړ او د هغه د کورنۍ په باب بايد تحقيقي ليکنه وسي او وروسته بايد هغه په پښتو او انګليسي ترجمه سي. دغه پښتو ترجمه په لومړي ځل د کابل مجلې د ۱۳٦۱ش کال په شپږمه او اوومه ګڼه کي چاپ سوې ده. هلته هم همدغه دوه مخيز يادښت راغلی دئ خو د ژباړن نوم نه دئ ورته ليکل سوی، زه د دغي ژباړي د ژبي او ځينو ځانګړتياوو څخه په غالب ګومان دا حکم کوم چي دا ترجمه به ښاغلي سرمحقق زلمي هيوادمل کړې وي. ورپسې ئې انګليسي ترجمه چي  م. ح. رحيمي کړې ده او لومړی په (افغانستان) نومی مجله کي خپره سوې چاپ سوې ده. دغه درې سره متنه په يوه ټولګه کي راټول سوي دي او په ۱۳٦۱ ش کال د افغانستان د علومو اکاډيمۍ د ژبو او ادبياتو د مرکز له خوا د خراسان، کابل او افغانستان مجلو په ګډه همکاري د امير کروړ د دوولس سوه پنځوسم تلين په ياد په کتابي بڼه چاپ او خپور سوی دئ.