دويمه او وروستۍ برخه
در طول تاریخ هموطنان فارسی دری زبان ما شاهد این نوع مجازات فرهنگی بوده اند. مثلا تغیر دادن نام سبزوار به شیندند, سرود ملی و اصطلاحات عسکری. بس است دیگر. کمال-روتردام هلند
به سلسله تخریب و جایگزین کردن هویت مفخر فرهنگی مان با بکارگیری روش های انفعالی – مثلآ بی پرداختی دردناک در برابر کاوش ها و غارت آبده ها، اجازه دادن به فرسایش و فروریزی زمانی ساختمانهای تاریخی – و روش های فعالانه مانند انفجار بودا و تلاش مبرهن وزیر کنونی فرهنگ برای بستن یک موزیم در قلعه اختیارالدین هرات، حالا نوبت به جا انداختن پشتو حتی به قیمت فروختن هویت سرزمین ما بحیث خاستگاه زبان قند پارسیست. میخواهند ما قبول کنیم که کلمه دانش از بیگانه هاست و پوهن و پوهنه را جایگزینش کنیم؟! برای متحد ماندن ملی- فرهنگی ما افغانها فقط یک راه باقی است و آن ایجاد یک وزارتخانه دوم فرهنگ برای خدمت به نیازمندی های فرهنگی – زبانی اکثریت فارسی زبانان ما است و بس. بلخی
تصور من این است که وزارت اطلاعات و فرهنگ یا همان (اطلاعات و کلتور) می خواهد افغانستان را دوباره به جنگ های داخلی بکشاند. هنوز خون های ریخته شده بر سر تفوق قومی و زبانی در سرزمین ما نخشکیده است و نباید دولت اقای کرزی منادی عقب گرایی باشد و از واقعیت های تلخ این کشور چشم بپوشد. آقای وزیر چه کاری به زبان مردم دارند؟ من بخاطر تعلقم به کشوری که وزیر فرهنگش تا به این حد بی توجه به انتقادها عمل می کند، متاسفم. هر کسی حق دارد زبان خود را به نحوی که مخاطبان بفهمند به کار بگیرد. بصیر بابی عمری برای فرهنگی که جناب وزیر مدافع آن باید باشند خدمت کرده است. اما پاداشش را ببینید. لیدا
اين اقدام وزارت فرهنك سياست دولت افغانستان را بر ملا كرد و جاي تعجب هم نيست و لي سوال من اين است كه ان عده از مسئولين فارسي زبان در دولت كه براي به قدرت رسانيدن اين دولت كار كردند و به حيث ريس بارلمان و معاونان ريس جمهور كار ميكنند جه نفش در ازاي محو هويت ملي شان انجام ميدهند؟ باز هم سكوت؟ بس نماينده كي از مردم جه مفهومي دارد؟ صخره – قاهره
خفه کردن یک زبان به معنی خفه کردن یک ملت است. اگر وزارت فرهنگ افغانستان سواد کامل میداشت اولین کار که میکرد لوحه وزارت را زا توریزیم به جهانگردی تغیر میداد . ما با تو هستیم آقایی بصیر بابی خداوند با توست. عمر – کپنهاگ
بنظر من استفاده از واژه های ايرانی خطر بزرگ برای اتحاد افغانستان خواهد بود. بابی يگانه کسی نيست که اين جنگ را عليه مردم افغانستان شروع کردهء در پوهنتون کابل و سفارت های افغانستان هم از لغات ايرانی و حرف های ضد عليه پادشاهان افغان زده می شود. که اين همه سبب جنگ داخلی و تجزيه افغانستان خواهد انجاميد. سیداکرم ذکریا – کوپنهاگن
اين همه شروع يک جنگ داخلی در افغانستان است . در صد سال اخير هيچ کسی واژه های ايرانی را استفاده نکرده. حالا ايران می خواهد مذهب وزبان خود را در افغانستان پياده کند. فکر می کنم که افغانستان از فرزندان احمد شاه بابا قربانی می خواهد. احمد ودان – دنمارک
اگراين ممنوعيت ازجانب وزير امرشده باشد قابل درک است بخاطريکه زبان مادری اودری نميباشد وبعضی واژه هاهمينکه برايش ناآشنا جلوه کنند فورا به خارجی بودن آنها فتوا ميدهد . اما واژه کلتور که او گويا وزيرش است او را ناراحت نميسازد . هرچه باشد اين مسأله دلالت بر بيدانشی مسئولين وزارت « فرهنگ » است. ع. ر – پاریس
متاسفانه يکی از مشکلات فرهنگی ما اين است که کسانی برای زبان ما تصميم ميگيرند که زبان فارسی زبان دوم شان می باشد. اين سبب می شود که به دليل نا آشنايی به اصل زبان، تصميم شان هميشه کورکورانه باشد و لطافت های زبان را فراموش کند… شايد اين ها هيج کتابی به جز کتاب دری مکتب نخوانده باشد. شايد برای شان مفيد باشد که تاريخ و کتاب های قديم تر اين زبان دری بخواند. در آن صورت شايد تمام اين زبان بيگانه باشد. فرهاد
آیا یک فارسی زبان در افغانستان به خود این حق را داده تا به پشتونها بگوید چطور باید به زبانشان صحبت کنند؟ نه. این بی ادبی است ولو قانون اساسی هم این بی ادبی را بنیاد حقوقی داده باشد. متعصبان همنوا هستند با ایرانی گرایانی که تمام افتخارات زبان فارسی را می خواهند به ایران ببندند. ایمان احمدی – کابل
فارسی زبان مادری ماست و ما حق داریم به زبان مادری خود تکلم کنیم، من اصلاٌ این حق را به وزارت اطلاعات فرهنگ چی، که به کرزی نمیدهم به من بگوید تو چطور حرف بزن، من از آقای بابی دفاع میکنم، وی هیچ جرمی انجام نداده که از وظیفه اش برکنار شود، من از بی بی سی خواهش میکنم تا این موضوع را به نظر دهی بگذارد. خداوند روی دشمنان زبان پرافتخار فارسی را سیاه کند. فواد علائی – هرات
این عمل نشان دهنده این است که هستند کسانی که در پی استبداد زبانی میبشند و تحمل قوت زبان دیگری را ندارند.استفاده واژه ها باید ضمن یک قانون در پارلمان تصویب شود تا از اغراض عده ای مستبد زبانی پیش گیری کند. شعیب تیموری – کابل
افغانستان بر سکوی هجوم بر زبان دری نشسته اند و همواره بر اين زبان ميتازند. وقتی اين واژه ها (که جبراً ایرانی تلقی میشوند) از سوی دری زبان ها نباید استفاده شود، پس ترجمه واژه به واژه آن هم نباید در زبان پشتو مروج شود. پوهنتون دقیقاً واژه ترجمه شده «دانشگاه» است، نه یونیورسیتی که در زبان انگلیسی میگویند و نه جامعه که در زبان عربی. به خود اجازه میدهند تا «شناسنامه» را پیژندپانه بگویند، و ما را مجرم میدانند اگر به جای تذکره – که واژه عربی است – شناسنامه بگوییم. فرهنگ این وزارت، فرهنگ ما را از میان خواهد برد. پرویز کاوه – کابل
منحیث یک افغان با احساس میخواهم این اقدام وزیر صاحب اطلاعات و فرهنگ را استقبال میکنم. ما باید از بجای زبان فارسی باید زبان دری خود را که یک زبان شیرین است باید بکار ببریم و از کلمات بی مفهوم و بیجای بیگانگان خود داری نمایم. و امید است که هموطنان ما باید کوشش کنند که فرهنگ افغانیت خود را تقویت کنند نه اینکه از فرهنگ بیگانه پیروی کنند. ما افغانها همیشه از سوی کشور های بیگانه کوبیده شدیم بخصوص از سوئ همسایگان خویش مانند ایران – پاکستان و دیگر کشور های دنیا. دوستان و هموطنان بیاید که از بزرگان خود که میخواهند در زنده نگهداشتن فرهنگ ما خدمت میکنند- ایشان را همکاری و همیاری نمایم. باور کنید من منحیث یک افغان با درک این کار وزیر اطلاعات و فرهنگ را استقبال میکنم و خدا کند که هموطنان ما را این استعمار فرهنگی بیگانگان نجات بدهد و فرهنگ افغانیت ما را که هویت ملی ما میباشد تقویت نماید. به امید بهتر درک و فهم هموطنان عزیز من و به امید افغانستان ازاد و مترقی. اسدالله نوری – کابل
البته دا نظرونه مې ځکه دلته راوړل چې تاسې په خپله لاس په لستوڼي قضاوت وکړئ، همدغې نړېوالې ادارې له لومړۍ ورځې د پښتو ژبې په سپکاوي پسې مټې رانغښې دي، کله د افغان تاريخ د جعليتوب خبرې کوي، کله له دري ژبې څخه د ملي ټرمينالوژۍ توري باسي او کله د افغانستان اوسنۍ جغرافيه د وروستيو تحولاتو زېږنده ګڼي او د خراسان کبير نارې وهي.
موږ د ښاغلي خُرم بشپړه پلوي کوو او همدومره وايو:
مړه دې وي د پردي کلتور غلامان او مزدوران
او تل دې وي د ملي ارزښتونو مدافع څېرې
له حکومتي چارواکو هيله کوو چې د بي بي سي د فارسي څانګې مسوولين دمحکمې مېز ته راوکاږي او د پورتنيو ښکنځلو حساب و کتاب دې ورسره وکړي