لراوبر ویب پاڼه لراوبر يو افغان – تازه خبرونه
طوريكه هموطنان عزيز ما مطلع هستند روز دوشنبه مورخ ۱۷ مى ۲۰۱۰ يك فروند طياره مسافربرى شركت خصوصى هوايى پامير در ساحات بين شكردره وغوربند سقوط نمود كه باعث مرگ ۴۳ نفر گرديد. اين حادثه جانگداز ما را بر ان داشت تا به صفحات كتب و اشخاص مراجعه نموده و در مورد گذشته ى سقوط و انحراف طيارات ملكى داخلى و خارجى در قلمرو افغانستان و تلفات ان ها معلوماتى را جمع اورى نماييم.
در تهيه اين معلومات از كتاب سير انكشاف هوانوردى ملكى در افغانستان ( ۳۱- ۱۳۶۸ ) تاليف فدا محمد فدوى و داكتر احمد كبير هوانورد و معلومات كارمندان شركت هاى اريانا، كام اير و پامير استفاده شده است. متكى به معلومات جمع اورى شده سقوط و انحراف طيارات ملكى در افغانستان ذيلاً فهرست مى گردد!
۱- طياره نوع دې . سي – ۴ اريانا افغان هوايى شركت تحت راجستريشن YABAG در سال ۱۳۳۸ در پرواز پروگرامى بين كابل- بيروت به علت خرابي انجمن و نتوانستن عبور از موانع در نواحى بيروت سقوط نمود. طياره بكلى متلا شى گرديده و از جمله پنجاه چهار سرنشين دونفر زخمى و متباقى هلاك گرديدند.
۲- در سال ۱۳۴۱ طياره نوع دى. سي _ ۳ كمپنى هوايى ايرنير كه ميوه خشك از كابل به تهران انتقال ميداد، حين برخاست از ميدان هوايى كابل به علت اضافه بار بودن و كار برد تخنيك غلط در وقت برخاست نتوانست ارتفاع بگيرد و در نتيجه طياره به زمين افتاده، عمله پرواز كه عبارت از پيلوت و كو پيلوت بودند نجات يافتند ولى طياره خساره كلى ديده و از پرواز باز ماند.
۳- طياره دى. سى-۳ اريانا تحت راجسريشن YABAB در سال ۱۳۴۲ كه تحت يك پرواز پروگرامى از هندوستان به كابل چاى انتقال ميداد، نسبت خرابى انجمن در نواحى لوگر نتوانست ار تفاع خود را حفظ نمايد. عمله پرواز كه جمعاً سه نفر بودند در قدم اول يك مقدار صندوقهاى چاى را از طياره به زمين انداخته و متعاقباً با استفاده از طرز العمل هاى خاصى توانستند طياره را طور مصون به سرك در لوگر فرود اورند. هيات تخنيكي و عملياتى اريانا به محل رفته انجن طياره را ترميم نموده و چيف پيلوت اريانا كه تبعه امريكا بود خواست طياره را از سرك پرواز داده بكابل برساند ولې طياره بنا بر استفاده تكتيك نادرست بمجرد بالا شد ن به هوا دو باره به زمين افتاده عمله پرواز صدمه نديد ولى طياره از استفاده خارج شد.
۴- در سال ۱۳۴۲ طياره نوع دى. سى – ۴ كمپنى هوايى لبنانى به نام ( تى . ام. اى) كه از بيروت مال التجاره به كابل انتقال ميداد، نسبت خرابى وضع جوى كابل پيلوت مذكور از پايين شدن به ميدان كابل صرف نظر نموده خواست دوباره به تهران يا بيروت بازگشت نمايد. طياره مذكور در ناور غزنى بنا بر قضاوت نادرست كپتان در مورد ارتفاع كوهها و موانع به كوه اصابت نموده و سقوط نمود. چون زمان سقوط طياره برفبارى شديد در نواحى غزنى جريان داشت عمله تفحص و نجات نتوانست موقعيت سقوط طياره را كشف نمايد. همچنان كپتان طياره با مركز اطلاعات پرواز كندهار و با تاور كابل تماس نگرفت لذا موقعيت تخمينى سقوط طياره فهميده شده نتوا نست. لاشه طياره و اجساد سه نفر عمله پرواز بعد از گذشت سه ماه توسط مردم محل كشف گرديده و هيات هوا نوردى ملكى ازمحل بازديد و بررسى به عمل اور د.
۵- طياره بوينگ ۷۲۷ اريانا تحت راجستريشن YAFAR در پرواز پروگرامى مسافر بري بين كابل ولندن در سال ۱۳۴۸ در نزديكى ميدان هوايى لندن نسبت خرابى اوضاع جوى و قضاوت نادرست كپتان طياره، در اثناى فرود آمدن با اشجار و منزل شخصى تصادم نموده، از جمله پنجاه و هفت نفر سرنشين چهل وپنج نفر كشته و دوازده نفر زخمى گرديد وطياره طمعه حريق گرديد.
۶- در سال ۱۳۵۲ يك فروند طياره د باختر افغان الوتنه حين برخاست از ميدان هوايى باميان به علت عدم بكار بردن تخنيك درست از مسير خط پرواز انحراف وبعد از اصابت با اشجار سقوط نموده، از جمله نزده سر نشين چهار نفر زخمى و چهار نفر كشته شدند. طياره بكلى متلاشى گرديد.
۷- طياره نوع ياك چهل باختر افغان الوتنه در سال ۱۳۵۱ حين اجراى پرواز پروگرامى از كابل به خوست در اثناى فرود به علت نواقص عمليا تى و اشتباه عمله پرواز سقوط نموده، به مسافرين وعمله پرواز كه جمعاً ۲۹ نفر بودند كدام صدمه نرسيد ولى طياره از استفاده خارج گرديد.
۸- طياره نوع توين اتر باختر افغان الوتنه در سال ۱۳۶۲ كه بين ترينكوت و كابل پرواز پروگرامى اجرا مينمود، در نواحى غزنى به علت خرابى اوضاع جوى سقوط نمود. چون ارتباط مخابراتى بين پيلوت و مركز اطلاعات پرواز كابل قبلاً قطع گرديده بود، محل سقوط طياره تثبيت نگرديد وبارندگى شديد و فرا رسيد ن شب مانع پيدا نمودن محل سقوط طياره شد تا ان شب تا انكه فرداى آن محل سقوط طياره كشف و عمله نجات به محل رسيد. از جمله ۱۹ نفر سرنشين بشمول عمله پرواز تماماً تلف گرديده و طياره بكلى متلاشى شده بود.
۹- در سال ۱۳۶۳ طياره توين اتر باختر افغان الوتنه در اثناى فرود به ميدان هوايى باميان به نسبت قضاوت نا درست كپتان طياره سقوط نموده، به عمله پرواز و مسافرين كه جمعاًٌ بيست نفر بودند كدام اسيب نرسيد . ولى طياره از استفاده خارج گرديد.
۱۰ – طياره نوع ( اى – ان – ۲۶ ) باختر افغان الوتنه در سال ۱۳۶۴ حين اجراى پرواز پروگرامى مسافر برى بين كابل- كندهار- فراه- كابل و بعد از اخذ تيل و بارگيرى مجدد از ميدان هوايى كندهار به عزم فراه در نواحى دشت صالح خان كندهار مورد اصابت راكت زمين به هواى عناصر افراطى قرار گرفت. طياره سقوط نمود و پنجاوه و دو نفر سر نشين آن بشمول عمله پرواز تلف گرديدند.
۱۱- در سال ۱۳۶۵ طياره نوع ياك چهل باختر افغان الوتنه كه از كابل عازم قلعه نو بود حين فرود آمدن به ميدان هوايى قلعه نو به نسبت قضاوت نادرست كپتان خساره جدۍ ديد. مسافرين و عمله پرواز كه جمعاً ۲۶ نفر بودند صدمه نديده ولى طياره از استفاده خارج گرديد.
۱۲ – در سال ۱۳۶۶ طياره توين اتر باختر افغان الوتنه در ميدان كندز توسط ميخانيك طياره درزمين چك و انجنها چالان گرديده در اثر اشتباه انجنيرمذكور كه نتوانست انرا تحت كنترول آورد طياره به ديوار اصابت نموده و از استفاده خارج گرديد. تلفات جانى در اين حادثه وجود نداشت.
۱۳- طياره نوع انتونوف – ۲۶ اريانا افغان الوتنه در سال ۱۳۶۷ زمانيكه بعد از نشست در ميدان هوايى فيض اباد مسافرين آن خارج گرديده و در پاركنگ توقف داشت، مورد اصابت پارچه هاى راكت زمين به زمين افراطيون كه در نزديك طياره اصابت نموده بوده خساره مند گرديده از استفاده خارج گرديد البته در اين حادثه تلفات جانى وجود نداشت.
۱۴- در سال ۱۳۶۸ طياره ياگ چهل اريانا افغان الوتنه كه پرواز پروگرامى مسافربرى بين كابل- فيض اباد- كندز- كابل انجام ميداد در باز گشت از فيض اباد به كندز و بعد از برخاست از ميدان هوايى كندز به عزم كابل در ارتفاع تخمين ۳۰۰۰ متر در فضاى ميدان هوايى مورد اصابت راكت عناصر افراطى قرار گرفت. در اثر اصابت راكت يك انجن طياره از فعاليت باز مانده و پيلوت توانست با خونسردى طياره را دو باره به ميدان هوايى كندز طور مصون فرود اورد. كدام صدمه به عمله پرواز و مسافرين كه جمعاً ۲۹ نفر بودند نرسيد ولى طياره بكلى از استفاده خارج گرديد.
۱۵- طياره نوع انتونوف – ۲۶ اريانا افغان الوتنه در يك پرواز داخلى بين كابل- زرنج در نزديكى شهر زابل ايران سقوط نمود كه طياره به كلى متلاشى گرديده از جمله سى ونه نفر سر نشينان ان شش نفر هلاك و متباقى سى و سه نفر زخمى شدند.
۱۶- در سال ۱۳۶۸ يك طياره نوع ياك چهل ۴ اريانا كه پرواز پروگرامى بين كابل- قلعه – نو كابل را انجام ميداد حين فرود امدن به ميدان هوايى قلعه نو روى عوامل عملياتى از رنوى خارج و به گدام گندم تصادم نمود. يك قسمت طياره حريق شده ولى مسافرين و عمله پرواز صدمه نديدند. طياره از استفاده خارج گرديد.
۱۷- در وقت امارت اسلامى افغانستان يك فروند طياره اريانا افغانى هوايى شركت حين نزديكى به ميدان هوايى كابل، در اثر اشتباه پيلوت با يك كوه در لوگر تصادم نموده، طياره وعمله پرواز هم از بين رفتند.
۱۸- در وقت امارت اسلامي افغانستان يك فروند طياره N-24 اريانا، حين پرواز از هرات به كندهار، بعلت خرابى وضع جوى راه خود راگم كرده و در حاليكه بارش برف به شدت جريان داشت در نزديكى هاى شهر كويټه سقوط نموده، طياره، عمله و مسافرين هم تلف شدند.
۱۹- در وقت امارت اسلامى افغانستان يك بال هليكوپتر قواى هوايى مربوط نيروهاى ايتلاف شمال حين پرواز به شهر باميان سقوط نموده و سرنيشنان طياره بشمول غفورى صدراعظم دولت افغانستان هم از بين رفتند.
۲۰- در ماه فبرورى سال ۲۰۰۵ يك فروند طياره ى شركت كام اير كه اولين شركت سكتور خصوصى هوانوردى در افغانستان بحساب ميرود، حين پرواز پروگرامى بين هرات و كابل در اثر خرابى اوضاع جوى در حاشيه جنوب شرقى كابل با يك كوه تصادم نموده، تمام سرنيشنان وعمله طياره از بين رفتند.
۲۱- په تاريخ ۱۷ مى ۲۰۱۰ يك فروند طياره ى N-24 شركت پامير كه دومين شركت هوانوردى خصوص كشور بحساب ميرود، بعلت خرابى هوا يا كدام علت نامعين دگر حين يك پرواز پروگرامى ازكندز بكابل در ساحات كوهستانى بين شكردره و دره غوربند سقوط نموده، ۴۳ نفر سرنشين و عمله را تلف ساخت. در بين مسافرين و عمله ۳ نفر تاجك و۶ نفر ترك، امريكايى و انگليسى و مباقى هم اتباع افغانستان بودند.
