دا څه حال دی ؟

د علامه محمدسعيد « سعید افغانیَِ
د ١٣٥٦ هجري شمسي کال د لیکنې پر بنا
دا څه حال دی ؟

پوه نه يم چــــانه دا پــوښتنه وکړم
څنګه ددې حــــالت څيړنــــه وکړم

څوک به ددې تپوس ځواب ووايي؟
ددې حالت راتــــه حساب ووايي

ډاره ، هراس خو موخلاف ته بيايي
داسياست وال موانحراف ته بيايي

ارتجاع ،هروخت د دوکو سره ده
خاين، خپل شومو پلا نوسره ده

د بلـې خوا دا د څــــوکۍ نوکران
دي د ولـــس اوتــــرقۍ دښمنان

اجـنټ د لاســــه دا وطن تباه دي
د جــــاهلانو نـــه اميد خطا دي

استعمارګر راته نيرنګ ښکاري
روشن فکران موهم کمرنګ ښکاري

يو څــــو کاذبه د قــــدرت ليونيان
پردی پـــه زور د حاکيمت ليونيان

په چپاول باندې روږدي دي تمام
دا وطن پــال مو زنداني دي تمام

نو دې حالت تــــه به ځواب څه وي؟
دې ته رښتينۍ فصل وباب ځه وي؟

که پــــرده جګـــه دعيبونو کاندې
يا بر ملا د دوئ ظلـــمونو کاندې

که وای چې څومره بيکاري ده دلته
ټول ناداري بـــې روزګاري ده دلته

وايي، چې ستا پدې کی کار نشته
ستا حاکميت کــــی اقتدار نشته

که واي ځوانان موټول بهرته درومي
د پــــردو زجــــر دبل در ته درومي

هلته تــــوهين او رټــــل کيږي تمام
دوي پــــه ناحقه وژل کيـږي مدام

واې ،په تا څه چې ټول افکار پاروې؟
؟ زموږ قدرت زموږ روزګار ورانوې

که وای دا مرستی کو م ځواب نلري
وای د خيرات پیسی حساب نلري

واي ،سيــــاست کــــې دتا کار نشه
خيرات اشنــــا نــلرې يــــار نشته

ما ويل، ملــت او بودجه یعنې څه ؟
واي، ز موږ ه خپله اراده په تا څه ؟

مصـــر فــــو ېــې خپل بــقــــا لپاره
د خپل مــــر اد او در ضــــا لپاره

که وای قدرت کې دي ناپوهه خلک
واې ، پکار ندي ز موږ پوهه خلک

تر دولسمه شپږم پــــاس ښــــه دی
تحصيل يې څه کوو اخلاص ښه دی

اوس دی چنګيز او هلاکو په قدرت
ستا وظــــيفه ده دحــــاکم اطــاعت

که دې له دندې نه دې شوې بې خبر
ګنې چـــې ګورې ، ډبلۍ او ستا سر

دوی دخيــــانت کلــــه اظهار کوې
وای، داســــې نده ترې انکار کوي

که واې ژوند دعالم، پوه بدتر دې
واې، ددې راز افشا کــــول خـــطر دی

که واې تشخيص دمرض وړوندښکاری
وای زموږ کار موږ ته سمون ښکاری

ما ويل، قانون مو د ځنګل قانون دي
کوتک ، ډنـــډې او دچلول قانون دی

يو ډارن غږ کړه چې دا څه وايې يار؟
ځان دې په خپله خيژوې ته په دار؟

ما ويـــل ډاريـګه مه جــرت دی په کار
لږ څـــه احساس د مسؤوليت دی په کار

د ژوند ماهيت په حقيقت ښکلې دي
ژوندپه همت او مسؤوليت ښکلې دي

هــــاد وطــــن تاريـخ ته پام وسا ته
لــــږ دنیکــــونــــو احترام وسا ته

ای هيوادوالو دا لوی فرض دی زموږ
داخپل ګفتارته عمل قرض دی زموږ

نور د پــــردو د دوکـــو ښـکار نشئ
چې پــه لمسون د لوی اغيار نشئ

د يــــو بــــدلــــون او د سمون لپاره
د يــــو واحــــد وطن د شتون لپاره

دې بــــد حالت ته نور انجام شوسره
يو عمـلي ګــــام او اقــــدام شـــوسره
——————————