لراوبر ویب پاڼه لراوبر يو افغان – تازه خبرونه
هغه ځه چي اټکل کيدو دا دي پښيدونکي دي افريقا له ډيره پخوا د بيوزلي له جنګ سره لاس او ګريوان ده ٠خو په ځنو افريقا ي هيوادو کي لډيره مود راهسي د بيوزلي نه د خلاسون په پلمه انسان خوړل پيل دي او دشتمنو هيوادونو هدف د افريقا ي هواود بيوزله ساتل او دهغو په شتو خيټه اچولې ده.
دافريقايانو بيوزلي او اروپاي هيوادونوته (نه) ويلو جزا ورکول هغه وخت لا زور واخست کوم وخت چي د٢٠٠٧ دسمبر په لمړو کي د اروپا او افريقا په ګډه غونډه چي په ليسبون کي داروپايانو هغه پلان ته د افريقا ځنو ولسمشرانو له لاسليک نه ډډه وکړه٠ کوم پلان چي اروپا يانو له خوا افريقاي مشرانوته ور وړشوي وو،
دا موافقه چي د اروپا ٢٧ هيوادونو يا APE په استازې توب يو جرګګي د ښاغلي خوزه مانوئل بارسو په مشري په هم دي غوند کي دافريقا ې هيوادونو مشرانو ته وړاند شو ٠دا پلان موخ دا وه چي د افرېکا نه چي کوم شيان اروپاته را ليږل کږي نو بايد ګمرک ورکړي ٠
چي غوښه ،بوره ، او نور هغه کالي چي د اروپايانو ضرورت دي د ګمرک نه خلاص دي٠ ياد شو وي موافقه بايد د دسمبر تر31 -2007د مخه د افريقاي هيوادونو نه لاسليک شي ٠
البته نوموړي موافقي د جنوري کال 2000 او لومه لوزنامه چي په کال 1975 لغو کوي چي هلته ياده شوې وو چي کوم کالي چي له افرېکا اروپا ته راځي له ګمرک نه معاف دي، او APE په وسني موافقه کي غوښتل چي له اروپاي هيوادونو چي هر ځه د افرېکا مارکيټو ته ورزي د ګمرک نه بايد معاف وسي٠
ددسمبر مياشتي په غونډه کي کوم وخت چي داروپايانو له اړخه دا پلان افريقايانوته وړاندي شوو نو سمدستي د سنګال ولسمشر ښاغلي عبدالله له لاسليک ني ډډه وکړه او له غوڼدي نه د احتجاج په توګه ووت ،ورپسي د لوديځي افريقا مشر ښاغلي تابوامکي د عبدالله له پريکړي نه ملاتړ وکړ هم دا ش وچي نورو افريقاي مشرانو جرت پيدا کړ ا ود لاسليک کولو ني ډډه وکړه ٠
په دي محال OMC دنړي تجارتي ټلوالي دا فشار په افريقايانو باند نا سم وبالو٠او حان دا چي د فرانسي نوي ولسمشر ښاغلي نيکولا سارکوزي د افريقاي هيوادونو نه د ملاتړ په رنګ کي خپل غږ پوته کړ اوموافقي افرکايانوته ملا ماتونکي وبلله ٠ښاغلي سارکوزي وويل چي زه د نړيوال کيدل ملاتړکوم ٠مګر د افرېکاي هيوادونو د غارت کولو ملاتړ كونكي نه ايم.٠
دافريقا درهبرانو دا مقامت او د افريقاي وګړو ښارو ته د احتجاج په توګه راوتل APE يا اروپا ي کمسوني له خپلي پريکړي په شا کړ او راتلونکي غوڼده باند سر صلاح شو چي د ٢٠٠٨ د فبروري په مياشت کي پيل کيږي ٠ خو خو رورو معلوميږي چي افريقايانو ته دا نه منل ډير ګرانه پريوزي او تر راتلونکي فبرورې پوره به افريقايان ډير نور سرونه د يوبل سره بايد پريکړي ٠ تر ځو چي مشران د ته وادار شي چي په راتلونکي غوڼده کي د اروپايانو هرځه ومني٠
د سودان د دادفور ،د صومالي جنګونه او وس وس په کينيا کي را پورته شوي کړ کچ دا ښکاروي چي افريقا ځومره تر فشار لاند ده.
